گنجینه پاسخ ها(طبقه بندی موضوعی:قواعد عربی)
-
ترجمه صحیح عبارت «أَ فَإِنْ مِت» در آیه 34 سوره انبیاء چیست؟ «اگر مُردی» یا «اگر بمیری»؟
5321 1396/11/15 لغت شناسیا فان مت فهم الخالدون اگر تو بمیری ایا انان تا ابد زنده خواهند ماند ؟ ! واژه مت از ریشه موت و صیغه مفرد مخاطب از فعل ماضی است و با ان که اولین صیغه ماضی ان مات است ، اما مانند موارد مشابه ، در صیغه ش
-
چرا در مواردی نظیر «أورثتموها»، «کرهتموهن» و ... در انتهای بسیاری افعال موجود در قرآن و میان دو ضمیر منصوبی متصل به آن، یک «واو» اضافه وجود دارد؟
8486 1396/11/09 صرف و نحوافعالی که فاعل ، نائب فاعل و یا مفعول به انها ضمیر متصل بارز کم و تم بوده و بعد از ان نیز یک ضمیر منصوبی قرار گیرد ، حرکت میم انتهای فعل که در حالت عادی ساکن است ، ابتدا به ضمه تغییر یافته ، سپس اشباع
-
توصیف قرآن کریم به «حبل المتین» به چه معنا است؟
44020 1396/10/23 تفسیرحبل در لغت ، به معنای ریسمانی طولانی و محکم است که با ان چیزی را می بندند. [ 1 ] در نگاهی دیگر ، حبل عبارت است از چیزی کشیده طویل که برای رسیدن به مقصود به ان چنگ می اندازند. و این وسیله ای است که هم
-
در چه حالاتی فعل مضارع منصوب می‌شود؟
43471 1396/10/18 صرف و نحوهمه صیغه های فعل مضارع به جز صیغه جمع مؤنث غائب و مخاطب که مبنی بر سکون هستند ، از افعال معرب به شمار می روند. این صیغه های معرب ، در حالت عادی مرفوع هستند. اما برخی مواقع به دلیل وارد شدن عوامل نصب ی
-
«فاء رابطه» چیست؟ بین آن و «فاء سببیت» چه نسبتی وجود دارد؟
30379 1396/10/16 صرف و نحوحرف فا در زبان عربی سه نوع است: الف فا عاطفه: برای عطف به کار می رود و می تواند در یکی از موارد سه گانه زیر مورد استفاده قرار گیرد: 1. ترتیب: معنایش ان است که زمان رخداد انچه بعد از فا قرار گرفته ،
-
دو اصطلاح «معجم» و «قاموس» برای کتب لغوی عربی مورد استفاده قرار می‌گیرد، تفاوت این دو واژگان در چیست؟
10974 1396/10/14 لغت شناسیدر مجموعه های لغوی هر دو واژگان ناظر به یک معنا هستند ، اما: 1. قاموس از ریشه قمس به معنای عمق دریا است. [ 1 ] و از این بابت که لغتنامه ها ، کاربران را به عمق معنای لغات هدایت می کنند ، بدان قاموس گف
-
«ولی عصر» و «بقیة الله» که دو لقب برای امام زمان(عج) می‌باشند، معنایشان چیست؟
25195 1396/10/14 حدیثبرای امام دوازدهم حضرت مهدی عج نام های بسیاری در روایات ذکر شده است که در این جا به توضیح مختصری در مورد دو نام یاد شده در پرسش خواهیم پرداخت: 1. ولی عصر عصر به معنای روزگار است و به همین معنا نیز
-
معنای کلمه «ارباب» چیست؟
22519 1396/10/07 تفسیرارباب در اصل واژه اى عربى و جمع رب است. رب در ریشه اصلى به معناى تربیت و پرورش است ؛ یعنى ایجاد کردن حالتى پس از حالتى دیگر در چیزى تا به حد نهایى و تمام و کمال ان برسد. [ 1 ] بدین ترتیب رب در ریشه لغ
-
چرا در قرآن کریم، سلسله مراتب اعتقادی رعایت نشده و در مواردی، اعتقاداتی فرعی؛ مانند ایمان به فرشتگان و کتاب‌های آسمانی، پیش از اعتقاد به نبوت که اعتقاد اصلی است، مطرح شده است؟!
4246 1396/10/02 لغت شناسیدر پاسخ به این پرسش ، ابتدا باید گفت ترتیب موجود در ایاتی ، مانند ایه: امن الرسول بما انزل الیه من ربه و المؤمنون کل امن بالله و ملائکته و کتبه و رسله... ، [ 1 ] نشانگر اولویت و لزوم ترتیب اعتقاد نیست
-
آیا واژه «ضحکت» در آیه 71 سوره هود به معنای حیض است؟
8098 1396/09/28 تفسیرقران کریم در داستان حضرت ابراهیم ع بعد از انکه امدن فرستادگان پروردگار برای بشارت و مژده نزد حضرتشان را نقل می کند ، [ 1 ] در ادامه بیان می دارد: فضحکت فبشرناها باسحاق و من ورا اسحاق یعقوب . [ 2 ] ا
-
در فعل مضارعی که به جواب شرط عطف می‌شود، سه وجه اعراب جایز است. آیا معنای این فعل در این سه وجه، متفاوت خواهد بود؟
10883 1396/08/29 صرف و نحودر صورتی که بعد از جواب شرط ، فعل مضارع که مقرون به حرف عطف واو یا فا است ، قرار بگیرد ، هر سه نوع اعراب فعل مضارع ، برای ان جایز است ؛ یعنی هم می تواند مرفوع باشد ، هم منصوب و هم مجزوم. البته این که
-
در زیارت جامعه کبیره می‌خوانیم: «... السلام علی ائمة الهدی» و در تعقیبات مشترک نماز داریم: «... السلام علی الائمة الهادین المهدیین»؛ چرا کلمه «ائمه» در یکی از موارد یاد شده با الف و لام و در دیگری بدون الف و لام است؟
5411 1396/07/30 لغت شناسیدر عبارت السلام على ائمه الهدى ، [ 1 ] کلمه ائمه مضاف واقع شده است. و در ادبیات عرب ، کلمه ای که مضاف باشد ، هیچ گاه ال بر سر ان درنمی اید. اما در جمله السلام على الائمه الهادین المهدیین ، [ 2 ] واژه
-
آیا «أجنة» جمع کلمه «جنّ» است؟
18527 1396/07/22 لغت شناسیبه فرزند تا زمانی که در شکم مادرش قرار دارد ، جنین گفته می شود [ 1 ] و واژه اجنه جمع کلمه جنین است و نه جن ! اجنن نیز جمع دیگری برای جنین است. [ 2 ] اما جمع موجودی که از چشم ها پنهان است ، جنه و
-
معنای «کربلاء» چیست؟ آیا نام‌های دیگری هم دارد؟
33876 1396/07/18 تاریخ اماکنمعنای کربلا و کربلا در تاریخ لغت‌شناسان و مورخان اسلامی در ریشه لغوی واژه‌ی کربلا و نیز در اشتقاق و معنای ان اختلاف نظر دارند: الف کربلا ، به معنای سستی در گام‌ها و برگرفته از جا یمشی مکربلا با گام
-
چرا در برخی آیات قرآن، درباره واژه نبیّ، از کلمه «نبیون» و در بعضی، از «انبیاء» استفاده شده است؟
6530 1396/07/18 لغت شناسیواژگان نبی [ 1 ] به معنای کسی است که از جانب خدا خبر می اورد [ 2 ] درصورتی که ریشه ان نبا باشد ، یا کسی که دارای مقام و شان والایی است [ 3 ] درصورتی که ریشه ان نبو باشد . این واژه دو نوع جمع دارد ک
-
آیه 155 سوره بقره در صدد بیان چه مطلبی است؛ و چرا کلمه «نقص» در آن که به صورت نکره آمده، به اسم معرفه «الخوف» عطف شده است؟
10455 1396/07/18 تفسیرخدای متعال در ایات مختلف قران به مردم اعلام کرده است که انان را مورد ازمایش قرار خواهد داد ، [ 1 ] و هیچ کس را به صرف ایمان اوردن ، و اقرار زبانی ، پاداش نمی دهد. [ 2 ] در ایه و لنبلونکم بشی من الخوف
-
در آیه «ان الله بریء من المشرکین و رسوله» اگر کلمه «رسولُه» که مضموم است، دارای اعراب نصب شود، آیا تغییری در معنا بوجود خواهد آمد؟
14318 1396/07/17 صرف و نحوکلمه رسوله در ایه ان الله بری من المشرکین و رسوله ، [ 1 ] به علت عطف به محل ان الله که مبتدا است ، مرفوع خوانده می شود. [ 2 ] ولی در صورتی که رسوله را منصوب بخوانیم ، ان گاه باید ان را عطف به لفظ الله
-
در دعاهای قرآنی که به صورت جمع و با ضمیر متکلم مع‌الغیر آمده، آیا فرد تنها برای خود دعا می‌کند؟، برای جمیع مؤمنان؟، و یا برای نوع بشر؟!
6424 1396/06/09 صرف و نحواخلاق اسلامی اقتضا می کند ، انسان دیگران را بر خود ترجیح دهد و در روایات اسلامی نیز به این مسئله سفارش شده که: الجار ثم الدار ؛ [ 1 ] اول همسایه دیگران سپس خودمان. همچنین در کتاب وسائل الشیعه بابی وج
-
در آیه 211 سوره بقره با این‌که عبارت «آیه بینه» مفرد است، چرا در برخی ترجمه‌های فارسی به صورت جمع معنا شده است؟
5682 1396/05/19 صرف و نحوسل بنی اسرائیل کم اتیناهم من ایه بینه ومن یبدل نعمه الله من بعد ما جاته فان الله شدید العقاب [ 1 ] هر چند در این ایه ، دو کلمه موجود در عبارت ایه بینه که صفت و موصوف می باشند ، هر دو مفرد هستند اما
-
آیا عباراتی چون «یا ابو الفضل» و «حضرت ابو الفضل» اشتباه بوده و حتما باید «یا ابا الفضل» و «حضرت ابی الفضل»بگوییم و بنگاریم؟!
14400 1396/05/09 صرف و نحوکیفیت نوشتن و خواندن واژه ابو الفضل و هر کلمه دیگری که ابتدای ان ابو قرار دارد ، مربوط به نقش ان در جمله است که احکام ان در بخش اعراب اسما سته ششگانه در ادبیات عرب مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. از
-
واژه‌های «انحراف و زیغ»، «خرافه و اسطوره» و «بدعت» به چه معنا است؟ آیا با هم تفاوت دارند؟
9357 1396/04/27 بدعتانحراف ، از نگاه دینی به معنای خروج از حق و راه مستقیم دین است. خرافه ، عبارت است از: عقاید باطل و بی اساس یا عمل نامعقول که به کلی خلاف منطق و واقعیات می باشد. بدعت ، به معنای نسبت دادن چیزی به قصد
-
چرا در نماز فرادا هم نمازگزار باید آیات «ایاک نعبد و ایاک نستعین، اهدنا الصراط المستقیم» را به صورت جمع بگوید؟!
12732 1396/04/19 تفسیرخواندن ایاک نعبد و ایاک نستعین با ضمیر جمع متکلم مع الغیر ، در سوره حمد هنگامی که نماز به جماعت خوانده شود بدیهی است که مسئله ای ندارد ، اما زمانی که نمازگزار در حال اقامه نماز به صورت فرادی است ، منظ
-
«اصحاب کساء» پنج نفرند و ریشه «کسو» نیز در قرآن پنج بار تکرار شده است. آیا این دو با هم ارتباطی دارند؟!
10216 1396/03/07 معصومینکسا به معنای لباس و جامه است ، [ 1 ] و از ان جهت که پیامبر اسلام ص خود و دخترش فاطمه س و دامادش علی ع و دو نوه اش حسن و حسین را در زیر کسا و لباسی قرار داد و انان را اهل بیت خود و منزه از رجس و پلیدی
-
آیا ترکیب «قرضُ الحسنه» از نظر ادبیات عربی صحیح است؟
5398 1396/03/06 صرف و نحواین که یک اسم مضاف ، مذکر بوده و مضاف الیه ان مؤنث باشد ، به خودی خود از لحاظ قواعد عربی ایراد ندارد همان طور که عبارت یوم القیامه [ 1 ] از لحاظ ادبی ، صحیح است. اما در مورد عبارت قرض الحسنه باید گفت
-
حرف باء در عبارت «بنفسی انت» که در متون گوناگون مانند دعای ندبه آمده، بای تفدیه است یا بای قسم؟
18544 1396/02/21 صرف و نحوابتدا باید گفت که با در عبارت بنفسی انت را به هر معنایی بگیریم ، معادل فارسی ان معنایش این خواهد بود که: فدایت شوم ! با ذکر این نکته باید خاطرنشان کرد که در ادبیات عرب ، برای حرف با معانی متعددی ذکر
-
یا رحمان الدّنیا و الآخرة و رحیمهما! فرّج همّى و اکشف غمّى.
در دانش نحو گفته شده که صفت مشبهه تنها از فعل لازم گرفته می‌شود، پس چرا صفت مشبهه‌هایی از فعل متعدی «رحم» داشته و این صفات(رحمان و رحیم) در دعای بالا ، مفعول به نیز دارند؟!
10891 1396/02/04 صرف و نحودر عبارت یا رحمان الدنیا و الاخره و رحیمهما ؛ [ 1 ] دو توجیه درباره وضعیت صرفی دو واژگان رحمن و رحیم و نیز وضعیت نحوی دو واژگان الدنیا و هما که توسط دو واژه اول منصوب شده اند ، وجود دارد: 1. با این ک
-
در ادبیات عرب، تفاوت فعل نفی «لیس» با حرف نفی «لا» در چیست؟
11163 1395/12/09 صرف و نحوبا این که معنای دو کلمه لا و لیس بیان نفی و سلب است ، اما تفاوت هایی دارند که در ادامه به انها اشاره می شود. تفاوت لفظی 1. کلمه لا اقسامی دارد: لای عاطفه مانند جا زید لا عمرو ، لای ناهیه مانند لا تق
-
تفسیر مختصری از آیه 59 سوره آل عمران ارائه داده و توضیح دهید که چرا در این آیه و آیات مشابه، عبارت مستقبل «کن فیکون» آمده با آنکه استفاده از فعل ماضی «کن فکان» با معنا همخوان‌تر است؟
7608 1395/12/09 تفسیراین ایه شریفه ، در مقام انتقاد از افرادی است که ولادت حضرت عیسی ع ، بدون انکه پدری داشته باشد را دلیل بر ان می دانند که عیسی یا خداست و یا فرزند خدا ! که قران در پاسخ می فرماید: ماجرای خلقت عیسى ع توس
-
اصطلاح «ایهام» در دانش بدیع به چه معنا است؟ آیا این صنعت در قرآن کریم نیز مورد استفاده قرار گرفته است؟ اگر آری، چند نمونه ذکر نمایید.
8299 1395/11/26 فصاحت و بلاغتارایه ایهام یا توریه از پر کاربردترین صنعت ها در دانش بدیع است. ایهام به وهم و گمان افکندن یا توریه پوشانیدن و در پرده سخن گفتن از روش هایی است که سخن گفتن را جذاب و شیرین می نماید ؛ بدین سان که در کل
-
معنای شقی و سعید چیست و سعید مطلق به چه افرادی گفته می‌شود؟
15596 1395/11/12 لغت شناسیسعید از ماده سعد و سعادت به معناى فراهم بودن اسباب نعمت ، و خیر و نیکی ، [ 1 ] و شقى از ماده شقاوت به معناى فراهم بودن اسباب گرفتارى ، مجازات و بلا است. [ 2 ] علامه طباطبائی در تبیین سعادت و شقاوت م
-
چرا حضرت موسی(ع) هنگام خطاب به همسرش از فعل جمع مذکر «امکثوا» استفاده نمود؟
5606 1395/11/07 تفسیرهنگامی که مدت قرارداد حضرت موسی ع با شعیب ع در مدین پایان یافت ، همسر و فرزند و همچنین گوسفندان خود را برداشت و از مدین به سوى مصر رهسپار شد ؛ شبى تاریک و ظلمانى بود ؛ راه را گم کرد ؛ گوسفندان او در ب
-
تفاوت معنای «رجوع» و «صیرورة»، در آیاتی مانند «إلی الله ترجع الامور» و «إلی الله المصیر» در چیست؟
12064 1395/11/07 لغت شناسیترجمه ساده و روان واژه ی رجوع و صیرورت همان بازگشتن و برگشتن است. در بسیاری از کتاب های لغت ، این دو واژگان به صورت مترادف ذکر شده [ 1 ] و در ترجمه های فارسی قران کریم نیز به پیروی از نظر لغت شناسان ،
-
تفاوت بین عقل، اندیشه و منطق در چیست؟
17948 1395/11/06 لغت شناسی1. عقل دارای معانی متعدد است که یکی از معانی ان نیروی ادراک و اندیشه است. [ 1 ] 2. اندیشه نیز دارای معانی متعدد است ؛ مانند: تفکر ، تامل ، ترس ، اضطراب ، فکر و انچه از عمل اگاهانۀ ذهن حاصل می شود. [
-
چرا بر خلاف موارد مشابه، ضمیر در «علیهُ الله» در سوره فتح مضموم است؟
8998 1395/11/06 تفسیرضمیر موجود در علیه در ایه دهم سوره فتح ، [ 1 ] بر خلاف استاندارد رایج در ادبیات عرب ، در قرائت حفص از عاصم به صورت مضموم قرائت می شود. مفسران قران و ادبای عرب دلایلی نیز برای ان ذکر کرده اند ؛ [ 2 ]
