Katika Qur-ani kuna Aya isemayo: (واذا الوحوش حشرت), yaani: (Na pindi wanyama (wakali) watakapo fufuliwa)[1]. Wafasiri wa Qur-ani wameifasiri Aya hii katika maana mbili zifuatazo:

• Pale wanyama watakapo fufuliwa ili walipizane kisasi pamoja na kutoa ushahidi juu ya matendo ya wanaadamu.
• Pale wanaadamu mbali mbali watakapo fufuliwa huku wakiwa katika maumbile ya wanyama wakali.[2]

Kwa mara nyengine Qur-ani inatuambia:  (فَلَمَّا عَتَوْا عَنْ ما نُهُوا عَنْهُ قُلْنا لَهُمْ كُونُوا قِرَدَةً خاسِئِين)

Yaani: (Na pale walipokataa kuachana na yale waliokatazwa kuyatenda, hapo tuliwaambia: kuweni katika umbile la makima waliokasirikiwa.)[3] Aya hii inahusiana na wale Waisraili waliokataza kuvua samaki siku ya Ijuumamosi, na pale wao walipokataa kushikama na amri hiyo, Mola aliwageuza makima.

Aya hii inaonesha kuwa: kuna baadhi ya matendo ambayo huwa ni sababu ya kumtoa mtu katika umbile lake halisi na kumueka katika umbile jengine.

Pia kuna Riwaya nyingi kuhusiana na hilo, na sisi tutatoa baadhi ya Riwaya hizo kutoka kwenye baadhi ya vitabu ili kulithibitisha jambo hilo, miongoni mwa Riwaya hizo ni kama ifuatavyo:

1. Abu Basiir amenukuu kisa kifuatacho kutoka kwa Imamu Baaqir (a.s), pale yeye alipokuwa katika ibada ya Hija pamoja na Imamu Huyo (a.s) akisema:

(Nilimuambia Imamu (a.s): kuna mahujaji wengi walioje mwaka huu, angalia basi jinsi ya sauti zao zilivyo zagaa kila pembe! Imamu (a.s) akajibu kwa kusema: zogo na kelele ni nyingi mno, lakini mahujaji halisi hasa ni wachache walioje. Yeye (a.s) aliendelea kusema: Hivi unahamu zaidi ya kutaka kuufahamu usemi wangu huu kupitia jicho lalo mwenyewe? Baada ya kusema hivyo, Yeye (a.s) aliupitisha mkono wake kwenye macho yangu (aliupangusa uso wangu), kisha akasoma dua fulani, baada ya hapo akaniambia: sasa waangalie mahujaji. Abu Basiir anasema: hapo mimi niliwaona wengi miongoni mwa wale mahujaji wakiwa katika umbile la kima na ngurue, huku wale waumini walio wachache miongoni mwao wakionekana kung’aa kama mfano wa nyota zenye kung’aa  katika usiku wa giza zito.[4]

1. Riwaya nyengine ni ile isemayo:

(عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ عَنِ ابْنِ أَبِي نَجْرَانَ عَنْ مُثَنًّى الْحَنَّاطِ عَنْ كَامِلٍ التَّمَّارِ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا جَعْفَرٍ ع يَقُولُ النَّاسُ كُلُّهُمْ بَهَائِمُ ثَلَاثاً إِلَّا قَلِيلًا مِنَ الْمُؤْمِنِينَ وَ الْمُؤْمِنُ غَرِيبٌ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ)

Maana yake kwa ufupi ni kwamba: Imamu Baaqir (a.s) amesema: (Wengi miongoni mwa wanaadamu ni wanyama,  isipokuwa wachache tu miongoni mwao ndio waumini, na tambueni kuwa: muumini ni mgeni (ni mtu anayetengwa), Yeye (a.s) aliyakariri maneno hayo mara tatu.)[5]

Riwaya hii inatufafanulia wazi kuwa: wengi miongoni wa watu wanao onekana kidhahiri kuwa ni wenye maumbile ya kibinaadamu, si wanaadamu halisi, bali maumbile na sura zao halisi ni zile sura na maumbile ya kinyama ziendayo sawa na amali zao.

1. Na miongoni mwa Riwaya nyengine, ni ile iliyo pokewa kutoka kwa Mtume mwenyewe (s.a.w.w), isemayo: (Ndani ya umma wangu kutatokea maporomoko na malembeo, (yaani watu wataporomokewa na kufinikwa na ardhi, kama vile leo watu wanavyo angushiwa juu yao mabomu na silaha nzito nzito), Masahaba wakamuuliza: ni wakati gani yatakapotokea matokeo hayo? Yeye (s.a.w.w) akawajibu: hayo yatatokea pale watu watakapojishughulisha na upuuzi wa kuwakusanya wanawake katika vikao vya muziki pamoja wao kujishughulisha na kulewa na kustarehe kinyume na maadili mema. Basi naapa kwa Mola kuwa: watu hao wa umma wangu watajishughulisha usiku na mchana na upuuzi na uasi, huku wakiwa tayari Mola wao ameshawabadilisha na kuwaweka katika maumbile ya kima na nguruwe, na hilo linatokana na kule wao kuyageuza yale ya halali kuwa ni haramu, na ya haramu kuwa ndiyo ya halali, huku wao wakilewa katika vikao walivyo waalika ndani yake wanawake kuja kuwaimbia, pia msiba huo utawakuta kwa kutokana na wao kula riba na kuvaa nguo za hariri.[6]

Pia Riwaya hii ni yenye kututhibitishia kuwa: kuna matendo ambayo yanasababisha maumbile ya ndani ya mwanaadamu kubadilika.

Mpaka hapa sisi tumeweza kupata ithibati kuhusiana na suala hili, na ithibati hizo zimechukuliwa moja kwa moja kutoka katika Aya na Riwaya maalumu zilizoweza kututhibitishia kuwa: maumbile ya ndani au ya nje ya baadhi ya watu hubadilika kutoka katika maumbile ya kibinaadamu na kuenda katika maumbile ya kinyama, na hilo huwa linasababishwa na amali zao wenyewe.

Jawabu ya swali la mwanzo tayari tumeshaipata ufumbuzi, na kilichobakia hapa, ni kuelekea katika swali lako la pili lililosema kuwa: ni kwa nini Rasuuli Turk alionekana katika ulimwengu wa ndoto akiwa na umbile la kinyama?

Jawabu ya suala hili ni kwamba: yeye alikuwa ni mnywaji pombe aliyekomaa katika amali hiyo, kwake yeye kunywa pombe ilikuwa ndio ada yake, naye alifurutu ada katika amali hiyo, pia yeye alkuwa haachani na amali hiyo isipokuwa ndani ya mwezi wa Muharram tu, hii ni kwa sababu ya yeye kumheshimu sana Imamu Husein (a.s). Ni vyema pia wewe ufahamu kuwa kudumu katika pombe, ni moja kati ya yale maovu yenye kuibadilisha sura halisi ya ndani ya nafsi ya mwanaadamu, na iwapo sisi tutalifahamu hilo, itabidi kufahamu kuwa matendo yake mwenyewe ndiyo yaliyosababisha yeye kuonekana katika ile sura na umbile la kinyama.

Kwa hiyo Imamu Husein (a.s) siye ileibadilisha sura na umbile la Rasuul Turk, bali yeye mwenyewe ndiye aliye itengeneza sura na picha yake ya ndani na kuifanya iwe katika umbile la kinyama.

  Ama kuhusiana na kile kipengele cha swali lako lililosema kuwa: ni kwa nini Imamu Husein (a.s) hakumstiri mtu huyu, hali ya kuwa mwanaadamu kidhati na kiasili, ni kiumbe aliye na daraja kuu, hapa yabidi sisi kukujibu kupitia vipengele vifuatavyo:

• Tendo hilo la Imamu Husein (a.s) lilitaka kumfahamisha yeye kuwa: ingawaje yeye ni muovo, lakini bado kwa kutokana na yeye kumuekea Imamu Husein (a.s) aina maalumu ya staha, na kule yeye kuhudhuria katika maombolezo ya Imamu huyu (a.s), basi yeye pia anastahiki kukirimiwa, na hilo ni lenye kuonesha ukarimu wa Imamu Husein (a.s) ulivyokuwa ni mkubwa, pia hilo ni funzo kwa wanaadamu kuto wafukuza na kutowaona uchafu wale wanaotenda maovu, bali ni kuwakaribisha na kuwaweka karibu, kwani wao huenda wakaongoka kupitia tabia na ustaarabu wa watu wema.
• Jengine ni kwamba: iwapo yeye asinge iona hali halisi aliyokuwa nayo kutokana na matendo yake, basi angeliweza kujidanganya kuwa yeye ni mtu mwema asiye na tatizo.
• Imamu (a.s) alikuwa akiitambua vilivyo nafsi ya Rasuul Turk ilivyo, hivyo Imamu Husein (a.s) alitaka kumuelekeza mja huyu kwenye ile njia ambayo alitakiwa kuifuata, Naye (a.s) alifanya hivyo kwa kule kuuona muelekeo wa mja huyu alio kuwa nao ndani ya nafsi yake. Na hilo linaonesha kuwa nafsi ya mtu huyu ilikuwa ina aina fulani ya muelekeo, na ilikuwa ikisubiri tu kupata aina fulani ya msukumo ili ielekee kwenye mlolongo wa watu wema. Na wala hakuna lawama zozote zenye kumuelekea yeye baada ya yeye kutubia kisawa sawa mbele ya Mola wake, nasi hilo tumelisoma kutoka kwa Mtume (s.a.w.w) pale aliposema:

 (التائب من الذنب کمن لا ذنب له), yaani: (mwenye kutubia kutokana na dhambi zake, mfano wake ni mfano wa yule aliyekuwa hakufanya dhambi kabisa.)[7]

Pia katika swali lako kunaonekana kuwepo wasi wasi juu ya kuwa: ni vipi Imamu Husein (a.s) alimkubali mtu huyu hali ya kuwa yeye ni mwenye sura na umbile la mbwa?

 Jawabu ni kwamba: ni kweli Rasuul Turk alikuwa na sura ya mbwa, lakini yeye alikuwa ni mbwa aliyekuwa akifanya jitihada za kulilinda hema la Imamu Husein (a.s), vipi basi Imamu (a.s) amfukuze au asimjali! Hebu wewe iangalie nafsi ya Imamu Husein (a.s) na ukarimu wake! Ni kweli alikuwa na sura ya mbwa, lakini yeye alikuwa ni mbwa mwenye heshima aliye uwekae heshima mwezi wa Muharram kwa kutokana na tokeo lilitokea ndani ya mwezi huo, naye alikuwa akiwakataza wenziwe pamoja na watu wengine na kuwataka waachane na amali ya kunywa pombe na kufanya uasi ndani ya mwezi wa Muharram, na ile sura ya mbwa ilikuwa ni sifa mbaya iliyohitajia kuondolewa, na baada ya yeye kutubia, sura yake ya ndani ilibadilika na kuelekea katika nuru ya Mola wake. Hiyo ndiyo hali halisi ya hatima ya mtu huyu ilivyokwenda.

Tunamuomba Mola atuwafikishe katika kheri na matendo mema.