اصطلاحات و مدخل ها (گروه اصطلاح:اصطلاحات عرفانی)
-
اسفار اربعه (سفرهای چهارگانه)
2161 اصطلاحات عرفانی
عارفان سفر معنوی را دارای چهار مرحله میدانند؛ این مراحل به «اسفار اربعه» معروف است؛ سفر اول: سفر از خلق به سوی حق است؛ به این معنا که اسم اعظم
4046 اصطلاحات عرفانی«اسم اعظم» بزرگترین نام خدای متعال است. در اینکه حقیقت «اسم اعظم»، چیست؟ برخی آنرا از جنس حروف و الفاظ دانسته، اما بسیاری از اندیشمندان دینی معتقدند که علم به «اسم اعظم» تنها به معنای دانستن و
- اعیان ثابته
2352 اصطلاحات عرفانی«اعیان ثابته» همان صور ماهیات و کثرات تفصیلی است که در «تعیّن ثانی»، معلوم حق قرار میگیرند. به بیان دیگر؛ صور علمی حق در «تعیّن ثانی» را که به نحو معلومات تفصیلی بوده و در واقع چیزی جز همان ماهیا
- تصوف
2796 اصطلاحات عرفانیتصوف شیوه خاصی از سیر و سلوک است که در آن صوفی تلاش میکند تا با زندگی اخلاقمدارانه و زاهدانه و همراه با سختگیری بر نفس حیوانی خود و ترک دنیا و دروننگری و مراقبه، به تعالی روح خود و طی مقامات و
- چلهنشینی
1819 اصطلاحات عرفانیمنظور از چلهنشینی (عبادت اربعین) در سیر و سلوک عرفانی، مراقبت چهل روزه از خود است، تا از این طریق، باطن فرد به آمادگی لازم جهت دریافت حکمت و علوم الاهی نایل شود. بسیاری از عرفا و علمای شیعه بر اسا
- حجاب ظلمانی
1530 اصطلاحات عرفانیسالک الی الله، در مسیر سیر و سلوک با دو نوع حجاب روبرو است. حجابهای ظلمانی و حجابهای نورانی؛ حجابهای ظلمانی همان خواستههای نفسانی، شهوا
- سیر و سلوک
3541 اصطلاحات عرفانیسیر و سلوک عبارت است از: پیمودن مسیر ترسیم شده در عرفان عملی برای رسیدن به وصال حضرت حق و فانی شدن در خداوند. بنابراین، سیر و سلوک، بخش عم
- صوفی
1728 اصطلاحات عرفانیبه فردی که تلاش میکند بر اساس موازین و معیارهای تصوف به خودسازی بپردازد، «صوفی» میگویند. رجوع کنید: «تصوف».
- عرفان ، عارف
5602 اصطلاحات عرفانیواژۀ «عرفان» در لغت به معناى شناختن است. و در اصطلاح، به شناخت ويژهاى اختصاص يافته كه از راه شهود درونى و يافت باطنى به دست میآید. ب
- عرفان عملی
2049 اصطلاحات عرفانیعرفان عملی که در برابر عرفان نظری قرار میگیرد خود دارای دو بخش است. یک بخش علمی و دیگری عملی:
بخش علمی عرفان عملی عبارت است از: م
- عرفان نظری
1694 اصطلاحات عرفانیعرفان نظری که در برابر عرفان عملی قرار میگیرد عبارت است از: مجموعهای از دریافتهای باطنی از طریق عشق
5564 اصطلاحات عرفانیواژه «عشق» به معناى دوستى شدید، شوق مفرط و میل شدید به چیزی است. یعنی فرط حبّ و دوستی! در همین راستا، واژه «عَشَقه» به معنای گیاه پیچک است که درخت را احاطه و در نهایت راه تنفس را بر او میبندد و د
- علم حصولی
2102 اصطلاحات عرفانیعلم حصولی دانشی است که با استفاده از واسطههایی چون منطق و استدلال به دست میآید بر خلاف «علم حضوری» که برای به دست آوردن آن نیاز به هیچ و
- علم حضوری
2788 اصطلاحات عرفانیعلم حضوری دانشی است که عین واقعیت معلوم بدون هیچ واسطهای نزد عالِم حاضرباشد؛ مانند علم انسان به ذات و حالات وجدانی و ذهنی خود. در برابر این نوع از علم، « فتح مبین
4245 اصطلاحات عرفانیمفسران قرآن کریم برای «فتح مبین» که در آیه ابتدایی سوره فتح بدان اشاره شده است، تفاسیر متعددی ارائه کرده و وقایعی چون «فتح مکه» و «صلح حدیبیه» را از مصادیق آن برشمردهاند. در تفسیری عرفانی از «فتح
- کشف و شهود، مکاشفه
7974 اصطلاحات عرفانیکشف در لغت، به معنای برداشتن پرده و حجاب از روی چیزى است؛ شهود نیز در لغت به معنای دیدن، معاینه و حضور است.
کشف و شهود یاهمان مکاشفه و مشاهده، از اصطلاحات عرفانی
- مقام امن
2067 اصطلاحات عرفانیپرهیزکاران به پاس ایمان و تسلیم در برابر حق، در قیامت در پیشگاه خدای متعال مقامی خواهند داشت که از آن به «مقام امن» یا «مقام امین» تعبیر میشود.
- مقام امین
1987 اصطلاحات عرفانیرجوع کنید: «مقام امن».
- مقام ترک سؤال
7538 اصطلاحات عرفانیمراد از «ترک سؤال» که به عنوان مقامی عرفانی مورد گفتگو قرار میگیرد، به معنای مقامی است که عارف در آن تلاش میکند تا هیچ درخواست مساعدت مالی و مادی از دیگران نداشته باشد. به زبانی دیگر، یک عارف گرچ
- مقام رب
1825 اصطلاحات عرفانی«مقام رب» که در قرآن کریم به آن اشاره شده است به معنای صفت ربوبيت و ساير صفات كريمه حق تعالی(مانند علم، قدرت، قهر، رحمت و غضب) میباشد كه همگی از لوازم ربوبيت او است.
- وحدت وجود
3096 اصطلاحات عرفانیمقصود از وحدت وجود این نیست که مجموعۀ جهان هستی خدا است؛ زیرا مجموع، وجود و وحدت حقیقی ندارد، همچنین مقصود اتحاد خداوند با موجودات نیست؛ چون اتحاد (به این معنا که دو چیز بدون از دست دادن شیئیت و د
- هجرت
7928 اصطلاحات عرفانیيكى از مفاهيمی كه از نگاه ارزشی در قرآن كريم و آموزههای دینی به صورت وسيعى انعکاس يافته، مفهوم «هجرت» است. قرآن كريم در موارد بسیاری و با تعابیر گوناگون از هجرت سخن به ميان آورده است. همچنین در
طبقه بندی موضوعی
موضوعات جانبی
پرسش های اتفاقی
-
آیا استفاده از طلای سفید برای مردها حرام است؟
65370 Laws and Jurisprudence 1390/03/25دفتر حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مد ظله العالی):اگر چیزى که طلاى سفید نامیده مىشود، همان طلاى زرد است که بر اثر مخلوط کردن مادهاى رنگ آن سفید شده، حرام است، ولى اگر عنصر طلا در آن به قدرى کم است که عرفاً به آن طلا نمىگویند، مانع ...
-
نماز عتقاء چگونه خوانده میشود؟ ثواب آنرا بیان کنید؟
5485 نماز 1397/12/07در منابع شیعی و نیز منابع روایی نسل اول اهلسنت، سخنی از «نماز عتقاء» وجود ندارد. اولین منبعی که در ارتباط با این نماز یافتیم، کتابی از شیخ عبدالقادر گیلانی(از مشایخ صوفیه قرن ششم) میباشد: «در شب یا روز ماه شوال هشت رکعت نماز ...
-
آیا اگر مأموم قبل از امام جماعت تکبیرة الاحرام بگوید نماز او به جماعت صحیح است؟
42831 تکبیرة الإحرام 1391/10/07در این صورت نماز فرادا است، پس میتواند نماز را به صورت فرادا تمام کند یا نماز را رها کرده و با تکبیرة الاحرام جدید وارد نماز جماعت شود. ضمائم: پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:
-
چرا همسری که ناشزه است، و یا احیانا فساد اخلاقی نیز دارد، باز هم مستحق دریافت مهریه خواهد بود؟
1370 1402/04/26در مورد فلسفه مهریه گفته شده است که مهریه جنبه جبران خسارت دارد و پشتوانهای براى احترام به حقوق زن است. علاوه بر این، مهریه(صداق)، نشانی از راستگویی مرد در پیمان خود در تشکیل خانواده و زندگی زناشویی است.[1]البته باید توجه داشت که فلسفه و ...
-
آیا مشکلات سادهای، مانند شمارش اشتباه پول و اضطراب ناشی از آن نیز میتواند به عنوان مجازاتی باشد که کفاره گناهان انسان شود؟
8827 حدیث 1396/10/30در روایات به این مطلب اشاره شده است که هر گرفتاری، نگرانی، بیماری و ... میتواند پیامد یک گناه و نیز کفارهای برای آن باشد. از سوی دیگر از آنجا که انسان مؤمن در پیشگاه خدای متعال محترم میباشد، اگر مرتکب گناهی شود، با رحمت واسعه خود در ...
-
رجوع به مرجع مساوی در چه شرایطی جایز است؟
45442 Laws and Jurisprudence 1389/06/30پاسخ حضرت آیت الله هادوی تهرانی (دامت برکاته) به این شرح است: 1. رجوع به هر مرجع مساوی با مرجع تقلید شما جایز و به اعلم نسبت به وی، واجب است. البته اعلم کسی ...
-
عطف بیان به چه معنا است و چه تفاوتی با صفت و بدل دارد؟
6818 1402/03/18عطف بر دو قسم است: عطف بیان و عطف نسق.[i] «عطف بیان» چیزى است که متبوع خود را واضح و روشن کند و توضیح بیشتری براى متبوع خود به همراه دارد؛[ii] مانند کلمه «طُوى» در آیه «إِنَّکَ بِالْوادِ الْمُقَدَّسِ طُوى».[iii]«عطف بیان» در مفرد، تثنیه ...
-
بحر العلوم کیست؟ زندگینامه ایشان را برایم شرح دهید.
42798 تاريخ بزرگان 1391/01/27زندگی نامه سید بحر العلوم[1] تولد محمد مهدى، فرزند سید مرتضى طباطبایى بروجردى، از نوادگان امام حسن مجتبى (ع) در یک خانواده روحانى و پرهیزگار، در شب جمعه از ماه شوال 1155 هـ.ق در شهر کربلاى معلى پا به عرصه هستى ...
-
نظر شما دربارهی فرضیه ی ذهنگرا چیست که معتقد است فرضیهی خلقت جهان در واقع، تنها نوعی خیالپردازی ماهرانه ذهن است؟!
3904 ادله عقلی 1400/02/20اولا: آیا خود این نظریه -که «یک تبیین علمی باید پیشبینیهای ریسکداری را ارائه دهد که در صورت درستی فرضیه، آن پیشبینیها ضرورتا اتفاق بیفتد»- علمی است؟ یعنی فرضیهایی قابل آزمایش است؟ یا فرضیهای است که نمیتواند همهی مشاهدات و دادههای ممکن را تشریح کند، و قابل تست ...
-
آیا خداوند با زنان نامحرم است که آنان باید در حال نماز، حجاب داشته باشند ؟
67281 پوشش 1387/02/26بیگمان خداوند از همه چیز در همه حال با خبر است و پوشیده و پنهان براى او مفهومى نـدارد. بـا بـنـدگـان خـود نیز نامحرم نیست، ولى انسان در حال عبادت خود را در حضور خدا میبیند و با او سخن میگوید، در چنین حالى باید مناسبترین لباس را ...
پربازدیدترین ها
-
پیامبران اولو العزم چه کسانی هستند؟ چرا اولو العزم نامیده شدند، و کتابهای آنها چه نام دارد؟ و چرا زرتشت و داوود(ع) اولو العزم نیستند؟
889828 پیامبران و کتابهای آسمانی 1387/02/31واژۀ «اولو العزم» در آیۀ 35 سورۀ احقاف آمده است. عزم به معنای حکم و شریعت است، و اولو العزم یعنی پیامبرانی که دارای شریعت و دین مستقل و جدیدی بودند. در روایات برای پیامبران اولو العزم شرایطی ذکر شده است:داشتن دعوت جهانشمول،داشتن شریعت و دین،داشتن ...
-
تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
781717 معصومین 1387/06/05شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عدهای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
-
معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
750361 حدیث 1396/06/14«لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
-
آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
671977 Practical 1390/07/12نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
-
حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
654763 Laws and Jurisprudence 1387/05/23زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و تصمیم جدی ...
-
عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
646202 Practical 1391/02/11عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمیکند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه میشود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
-
آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
594392 Laws and Jurisprudence 1387/12/04در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
-
فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده میشود؟
579102 نماز جمعه 1389/09/10در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سورهای از قرآن به نامش میباشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده میشود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع میشود و امام جمعه در این خطبهها باید مردم را به تقوای ...
-
آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
563042 جن 1386/02/01قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگیهای زیر را برای او برمیشمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
-
اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
562801 Laws and Jurisprudence 1387/09/23دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
- اعیان ثابته