جستجوی پیشرفته

اصطلاحات و مدخل ها (گروه اصطلاح:سرفصل‌های قرآنی)

  • ارث ، میراث، وارث، تراث
    8659 سرفصل‌های قرآنی

    واژه‌ها و مشتقات گوناگونی از ریشه «ارث» بارها در قرآن کریم و روایات مورد استفاده قرار گرفته است. «ارث»، «میراث» و «تراث» به معنای مال، سرمایه، اعتبار، دانش، فرمانروا

  • ازدواج ، نکاح ،همسری
    20820 سرفصل‌های قرآنی

    خداوند انسان‌ها را زوج و دوگانه آفرید. یعنی آنان دارای دو جنسیت هستند و پیشرفت و تکمیل هرکدام از آنها وابسته به دیگری است. ازدواج یکی از زیبایی‌های آفرینش و از سنن و رسوم قطعی همۀ جوامع بشری است. <

  • اسلام ، مسلم ، مسلمان
    15373 سرفصل‌های قرآنی

    اسلام در قرآن کریم و دیگر منابع دینی به معنای پذیرفتن و گردن‌نهادن در برابر حق و حقیقت است که در مقابل « اعجاز ، معجزه

    31742 سرفصل‌های قرآنی

    بیشتر آنچه خداوند در اختیار بشر قرار داده، حاوی نوعی اعجاز بوده و آنان توانایی آوردن مشابه آن را ندارند و از این رو به عنوان نمونه پروردگار در سوره روم، مواردی چون ازدواج، انذار ، ترساندن

    15369 سرفصل‌های قرآنی

    خداوند همانگونه که افراد باایمان را به بهشت و رضوان الهی بشارت می‌دهد، به واسطه فرستادگان خود و نیز با استفاده از برخی رخدادها مردم را از ع

  • بشارت، تبشیر، مژده
    15062 سرفصل‌های قرآنی

    همانگونه که گاه خداوند و فرستادگانش مردم را انذار کرده و آنان را از افتادن در دام شیطان برحذر می‌دارند، در طرف مقابل، بارها و بارها افرادی

  • تجسم اعمال
    4816 سرفصل‌های قرآنی

    «تجسم اعمال»، یا «تجسّد اعمال» و یا «تمثّل اعمال»، به معنای مجسم شدن اعمال آدمیان در روز قیامت است. معنای تجسم اعمال این است که اعمال نیک دنیایی انسان در قیامت تغییر شکل داده، به ص

  • تدبیر ، تدبیر منزل
    3180 سرفصل‌های قرآنی

    «تدبیر» یکی از مشتقات ریشه «دَبَرَ» بوده و در لغت به معنای انديشيدن و عاقبت‌بينى در كارها و امور است، که به تنظیم و اداره کردن و مدیریت، توسعه‌ی معنایی داده شده است. مقصود از اصطلاح «تدبیر منزل» نی

  • توکل
    9829 سرفصل‌های قرآنی

    یکی از مفاهیم عام اشاره شده در قرآن کریم که در دانش اخلاق اسلامی به عنوان یکی از فضائل به شمار آمده است، مفهوم «توکل» می‌باشد که ناظر به صفتی نفسانی و بیانگر رابطه‌ا

  • جبل ، راسیة ، کوه ، طور
    11133 سرفصل‌های قرآنی

    کوه که در عربی به آن «جبل»، «راسیه»، «طور» و ... گفته می‌شود، یکی از عوارض جغرافیایی زمین است که نام آن به مناسبت‌های مختلف در قرآن کریم ذکر شده است. برخی آیات به نقش کوه‌ها در زمین، وضعیت آنها در

  • جحیم ، صراط الجحیم
    5616 سرفصل‌های قرآنی
    جن
    11813 سرفصل‌های قرآنی

    جنّ از موجوداتی است که در قرآن کریم به وجود آن تصریح شده و سوره‌ای نیز به همین نام در کتاب مقدس وجود دارد. در بیشتر موارد، این موجود برای انسان‌ها قابل مشاهده نیست و البته خرافات فراوانی نیز در ارت

  • جنة (بهشت ، باغ)
    26765 سرفصل‌های قرآنی

    بهشت بهترین جهان، جایی آراسته که نیکوکاران پس از مرگ و معاد در آن جاودانه خواهند ماند. بهشت کانون انواع مواهب و نعمت‌های مادی و معنوی

  • جودی
    1698 سرفصل‌های قرآنی

    جودی نام کوهی است که کشتی حضرت نوح(ع) بعد از طوفان بر آن نشست و آرام گرفت.

  • جهنم (دوزخ)
    20603 سرفصل‌های قرآنی

    «جهنم» یا «دوزخ» یعنی کانون رنج‌ها و محرومیت‌ها که وعده‌گاه شیطان و پیروان او است. چنان‌که قرآن كريم در اين زمينه می‌فرمايد: «همانا ج

  • رضایت، مقام رضا، خشنودی
    12210 سرفصل‌های قرآنی

    رضایت به معنای خشنودی بوده و به عنوان یکی از صفات پروردگار مطرح می‌شود. البته برخی از صفات خداوند - مانند رضایت - در مورد انسان هم کاربرد دارد؛ اما خشنودی به معنایی که برای خدا به

  • زقوم
    3079 سرفصل‌های قرآنی

    بنابر تصریح قرآن کریم، زقوم درختی است که در دوزخ روییده و یکی از عذابهای دوزخیان آن است که از ثمره این درخت بخورند.

  • زن ، زنان ، مرأة ، نساء
    8032 سرفصل‌های قرآنی

    خداوند انسان‌ها را آفرید و آنها را به دو جنس مرد و زن و با تناسب جمعیتی نسبتاً مساوی تقسیم کرد.

    در نگاه اسلام، زن و مرد باید هدف مشترکی - که همان رسیدن به اوج قلۀ کمال انسانی است- را دنبال

  • سعیر
    4306 سرفصل‌های قرآنی

    واژه «سعیر» که چندین بار در قرآن کریم مورد استفاده قرار گرفته است، از ریشه «سعر» بوده و نامی از نامهای سقر

    3456 سرفصل‌های قرآنی

    «سقر» نام از نام‌های دوزخ و یا طبقه‌ای از طبقات آن است که بنابر تصریح قرآن کریم،

  • سنت
    4579 سرفصل‌های قرآنی

    «سنّت‏» که جمع آن «سنن»‌ می‌باشد، یکی از واژه‌هایی است که در قرآن کریم هم به معنای راه و روش خداوند و هم به معنای شیوه زندگی جوامع بارها مورد استفاده قرار گرفته است. کتب لغوی «سنّت

  • شب و روز
    17911 سرفصل‌های قرآنی

    خداوند در قرآن کریم بارها و بارها به شب و روز اشاره فرموده و جابجا شدن آنها را دو نشانه از نشانه‌ها و آیات الهی – به ویژه برای شهوت

    6650 سرفصل‌های قرآنی

    «شهوت» در لغت به معنای رغبت و میل و خواستن، بویژه خواهش‌های نفسانی است و با همین معنا، «شهوت» و مشتقات آن 13 بار در قرآن به کار رفته است. شهوت در اصطلاح اخلاقی و عرفانی به میل مفرط می‌گویند و در تق

  • ضلالت ،‌ گمراهی
    23914 سرفصل‌های قرآنی

    «ضلال» و «ضلالت» به معناى انحراف از حق است. در واقع ضلالت در برابر اهتدا و اضلال در مقابل هدايت است، و چون هدايت به معناى راهنمایی و رسیدن

  • عدل ، عدالت، عدول
    9685 سرفصل‌های قرآنی

    برای «عدالت» از ریشه‌ی «عدل»، در دانش لغت، چند معنای نسبتاً مشابه ذکر شده است، مانند: «برابری»، «دادگری کردن»، «حدّ متوسط بین افراط و تفریط به گونه‌ای که زیادی و کمی در آن نباشد» و ...

    واژه

  • فلک ، کشتی ،سفینه
    9686 سرفصل‌های قرآنی

    کِشتی یکی از وسائل حمل و نقل در طول تاریخ و تا امروز می‌باشد که در قرآن کریم از آن با نامهای «فُلْک»، «جاریه» و «سفینه» یاد شده است. خداوند در این کتاب مقدس بارها - به ویژه در ماجرای توفان نوح ع -

  • کفر ، کفران ، نپذیرفتن ، ناسپاسی
    49808 سرفصل‌های قرآنی

    کفر در دانش لغت به معنای پوشاندن بوده و در قرآن کریم و دیگر منابع اسلامی به معنای نپذیرفتن یک حقیقت و یا ناسپاسی نسبت به یک نعمت است که در

  • مسجد الاقصی
    2166 سرفصل‌های قرآنی

    شهر بیت المقدس که پیش از اسلام به نام‌هایی؛ مانند اورشلیم و ایلیا نیز خوانده می‌شد، از جمله شهرهایی است که هر یک از ادیان اسلام، مسیحیت و یهود، تقدس خاص و ویژه‌ای برای آن قائل‌اند. در این شهر تپه‌ا

  • مسجد الحرام
    5612 سرفصل‌های قرآنی

    «مسجدالحرام» نخستین مسجد در روی زمین و مشهورترین مسجد در تاريخ اسلام بوده که در مكه قرار دارد، و قبله‌ی مسلمانان (كعبه) در آن واقع شده است

  • میزان، وزن، ترازو
    4901 سرفصل‌های قرآنی

    «ميزان» که جمع آن «موازین» است، به وسيلۀ سنجش گفته می‌شود، تا با استفاده از آن، اندازه و ارزش چیزی معلوم شود. قرآن کریم این واژه را هم در

  • میکال ، میکائیل
    2555 سرفصل‌های قرآنی

    «میکائیل» نام یکی از چهار فرشته‌ی مقرب درگاه الهی است. نام این فرشته تنها يک‌بار در قرآن کریم و به صورت «ميكال» و در کنار «جبرئیل» آمده است. اینکه نام این دو فرشته به صورت خاص بعد از آن در قرآن ذکر

  • نار (آتش)
    25122 سرفصل‌های قرآنی

    «نار» به معنای مطلق آتش است، اما این واژه در بسیاری از موارد - به ویژه در متون دینی - ناظر به «جهنم» و یا دوزخ می‌باشد.

  • نذر
    3474 اصطلاحات فقهی - اصولی

    «نذر» آن است که انسان متعهد شود برای خدا کاری از کارهای خیر را انجام دهد، یا کاری را که ترکش نیکو است، ترک نماید. نذر بر دو نوع است:

    1 . نذر مشروط؛ نذر مشروط یا «نذر شکر» است، مانند این‌که

  • وعد و وعید ،‌ میعاد
    16424 سرفصل‌های قرآنی

    لغت‌شناسان معتقدند که واژه‌ی «وعد» هم در «وعده خير» و هم در «وعده شرّ» كاربرد دارد، ولى «وعيد» فقط در وعده‌های تهدیدآمیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. هدایت ،‌ اهتداء ،‌ رهنمایی، راهیابی

    31589 سرفصل‌های قرآنی

    «هدایت» از ماده‌ی «هدی» به معنای ارشاد، راهنمایی و شناساندن است. هدایت، اصطلاحی قرآنی، کلامی و عرفانی است به معنای نشان دادن راه خیر و صواب. از آنجا که خداوند متعال سرچشمه‌ی فیض هدایت است، تمام انس

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها