اصطلاحات و مدخل ها (گروه اصطلاح:سرفصلهای قرآنی)
-
آیة الکرسی
1177 سرفصلهای قرآنی
یکی از آیات ویژه قرآن، آیة الکرسی و یا آیه 255 و به قولی آیه 255 تا آیه 257 قرآن میباشد.
منابع اسلامی به تفصیل در مورد تفسیر این آیات و نیز عباداتی که آیة الکرسی در آنها مورد استفاده قرار
-
اتراف ، مترف
720 سرفصلهای قرآنی
اگر فردی دارای رزق و روزی زیادی بوده و در زندگی خود، اسراف و لذتجویی را محور قرار دهد، فردی مترف به شمار خواهد آمد. معمولا چنین افرادی در مقابل فرستادگان خدا و آموزههای دینی از خود مقاومت نشان می
-
اصحاب الفیل ، عام الفیل
1774 سرفصلهای قرآنی
چند دهه قبل از ظهور اسلام و به نقل مشهور در سال تولد پیامبر اسلام(ص)، شخصی به نام ابرهه که سپاهیان او فیلسوار بودند، به قصد تخریب
- اعجاز قرآن
1107 سرفصلهای قرآنیقرآن کریم کتابی است که از طرف خداوند و برای هدایت مردم بر حضرت محمد(ص) نازل شده است.
این کتاب
- اهل کتاب
4379 سرفصلهای قرآنی- باطل ، بطلان
- بدعت
2355 سرفصلهای قرآنی- برهان
2704 سرفصلهای قرآنیبرهان، ثابت کنندهی حقانیت امور به طور قطع و یقین است. این کلمه، واژهای عربی است که در مورد ریشهی آن میان لغتشناسان اختلاف است، ولی بعی
- تجارت ، بازرگانی
2527 سرفصلهای قرآنی«تجارت» و «بازرگانی» در لغت و عرف مردم به انجام مبادلات و داد و ستدها با هدف به دست آوردن سود گفته میشود و نیز به فعالیتهایی که در جریان مبادله کالا و یا خدمات از مرحلهی تولید تا مرحله مصرف انجا
- جوان ، جوانمردی ، فتی ، فتوت
4859 سرفصلهای قرآنیواژهی «فتوت» به معنای «جوانمردی» و «جوانی» از ریشه «فتی» به معنای جوان، و یا جوان قوی میباشد. این واژه و مشتقات آن در قرآن به صورت «
- حق ، حقوق ، حقیقت
29233 سرفصلهای قرآنی«حق» که جمع آن «حقوق» است، به معناى «راه رفتن در ميان جاده»، «دنبالکردن راستى و درستى» و «هر چیز را از روى حکمت در جاى خود قرار دادن» میباشد.
به عبارت دیگر
- دلایل و برهانهای اثبات پروردگار
2300 سرفصلهای قرآنیپیامبران و رسولان الهی و دیگر اندیشمندان خداباور در طول تاریخ در صدد اثبت وجود پروردگار با دلایل مختلف بوده و هستند.
بخشی از دلایل و برهانهایی که توسط آنان ارائه شده است از این قرار است .
- رمضان
5648 سرفصلهای قرآنی«رمضان» در لغت به معنای شدّت حرارت، و حرارت سنگ ناشی شدّت حرارت خورشید میباشد. نیز گفته شده است که به معنای گرمای شدید و برگشت از بادیه به شهر میباشد؛ امّا در اصطلاح، رمضان نام ماه نهم از ماههاى
- سبیل ، سبیل الله
- شادی ، فرح ، طنز ، نشاط
4275 سرفصلهای قرآنیشادی واقعی از دیدگاه یک فرد باایمان زمانی متصور است که او را یک گام به خدایش نزدیکتر کند. با این وجود، طریق
804 سرفصلهای قرآنیطریق و طریقه به معنای راه، شیوه، روش، آئین، مسلک، حال، حالت، عادت، خو، پیشه و شغل بوده و بارها با مشتقات گوناگون در قرآن کریم مورد استفاده قرا
- طمث ، حیض ، قرء ،پریود ، عادت ماهانه
3253 اصطلاحات فقهی - اصولی«حیض» به خونى گفته میشود كه پس از بلوغ، به صورت عادت ماهانه، در ایامى خاص از رحم زن بیرون میآید. از حیض به «طمث» و «قرء» هم تعبیر میشود، و به بانوانی كه در حالت ح
- عطر ، بوی خوش
2802 سرفصلهای قرآنی- عمران
1251 سرفصلهای قرآنی- غضب ، خشم
- قرعه ، قرعهکشی
2256 اصطلاحات فقهی - اصولیقرعه از جمله قواعد معروفی است كه در بسيارى از ابواب فقه - چه در منازعات چه در غير منازعات - به كار میرود و اندیشمندان دانش فقه در موارد فراوانی به آن تمسک کردهاند.
اين قاعده، هم داراى م
- قریش
- کاهن ، کهانت
2777 سرفصلهای قرآنی«کهانت» یعنی ادعای دانستن اسرار دنیا و عالم غيب، با ادعای ارتباط با موجودات ماورایی. و «کاهن» به کسی گفته میشود که در نظر برخی عوام، دارای الهام و قدرتی مرموز و خارق العاده بوده، و با الههها و
- کسالت ، تنبلی، بیانگیزگی
2265 سرفصلهای قرآنیتعالیم و آموزههای دین اسلام کسالت و تنبلی را رد کرده و خواستار نشاط لوح ، الواح ، لوح محفوظ
623 سرفصلهای قرآنییکی از معانی «لوح»، تخته چوب میباشد و نیز هرآنچه بتوان با استفاده از آن، چیزی را ساخته و یا بر روی آن چیزی را نگاشت که به همین دلیل، خداوند هم از چوبهای بهکار رفته در کشتی مسیحیت،مسیحی،نصرانی
1471 سرفصلهای قرآنیبه آن دسته از پیروان عیسای مسیح(ع) که بعدها به پیامبر اسلام(ص) ایمان نیاوردند، مسیحی، نصرانی، ترسا و ... گفته میشود و آیین آنان با ع
- نعمت
- وقار ، وقر
2618 سرفصلهای قرآنیواژه «وقار» در لغت عرب به معنای آرامش و سکون - البته آرامش بدنی و ظاهری - است.
لسان العرب درمعنای وقار و وقر و موارد استعمال آن در لغت عرب، میگوید: «وقر» به معنای چیز سنگین در گوش
- همسایه ، همسایگی ، جوار
4486 سرفصلهای قرآنییکی از تعالیم و آموزههای اجتماعی اسلام حق همسایه و چگونگی تعامل با همسایگان است که بسیار مورد تأکید و سفارش است. از همسایه و هسایگان در م
طبقه بندی موضوعی
موضوعات جانبی
پرسش های اتفاقی
-
زندگینامه و نحوهی شهادت بریر بن خضیر همدانی در حماسه کربلا را بنویسید؟
6607 تاريخ بزرگان 1400/05/31گزارشهای معتبر تاریخی، بریر(بدیر)[1] بن خضیر همدانی را یکی از افرادی اعلام میکنند که روز عاشورا و در رکاب امام حسین(ع) به نبرد برخاست و نام خود را در زمرهی شهدای کربلا ثبت نمود.[2] برخی نام وی را زید و یا یزید ...
-
چرا پیامبر اسلام(ص) با عائشه که دختری نُه ساله بود، ازدواج کرد؟
70660 زندگی خصوصی 1397/08/23مسئله ازدواج یک پاسخ منطقی به نیاز زن و مرد است که در تمام شرایع و ادیان و جوامع پذیرفته شده است. اسلام نیز بنیاد ازدواج را مبارکترین بنیانها و بناها شمرده است و پیروان خود را بدان ترغیب و تشویق نموده و شرایط و حدودی را برای ...
-
اطلاق ثبوتی و اثباتی به چه معنا است؟
10305 Theoretical 1397/07/21در علم اصول، اصطلاح «اطلاق» و «مطلق» در جایی به کار برده میشود که لفظ یا کلام به وسیله برخی صفات و یا عوارضی که میتواند داشته باشد، قید نخورده باشد.[1] در یک تقسیم، اطلاق دارای دو قسم است: 1. «اطلاق ثبوتی» به معنای ...
-
در بخش¬هایی از ادعیه اعلام شده که آنها را چندین بار تکرار کنیم ، آیا باید حتماً این تکرار انجام شود و یا یک بار خواندن آن نیز پاداش دارد؟
11210 زیارت عاشورا و دیگر زیارات 1392/11/17دعاهای مأثور مانند دیگر عبادات توقیفى هستند که ما موظف هستیم به همان شکلی که وارد شده، آنها را بخوانیم. در همین راستا و با توجه به برخی از روایات، ادعیه دقیقاً باید طبق همان دستور العمل موجود خوانده شود تا به آثاری که بر آن مترتب است ...
-
«الوفاء لأهل الغدر غدر عند الله و الغدر بأهل الغدر وفاء عند الله» وفاداری با پیمانشکنان نزد خدا نوعی پیمانشکنی به شمار آمده و پیمان آنان را شکستن، نزد خداوند مصداقی از وفاداری است.
توضیح این سخن امام علی(ع) چیست؟!
3747 حدیث 1400/06/17امام علی(ع) فرمود: «وفا با پیمانشکنان، پیمانشکنى نزد خدا است، و بیوفایى با پیمانشکنان، وفای نزد خداوند است».[1]در مورد معنای این روایت، برخی گفتهاند: «وفای به پیمانشکنان، تقویت و کمک کردن به غدر و پیمانشکنی بیشتر است، ولی غدر و پیمانشکنی با آنان ...
-
چه دلایل عقلی و نقلی بر استمرار وجود و خلق و آفرینش نسبت به ازل وجود دارد؟
19386 رابطه واجب و ممکن 1390/11/29در این مجادله قدیمی میان متکلمان و فلاسفه، هریک دلایل خاص خود را اعم از دلایل نقلی و عقلی ارائه داده اند که در پاسخ تفصیلی به آن خواهیم پرداخت. اما در مورد این که آیا قول فلاسفه مستلزم کفر و ... است، باید گفت قول به ...
-
آیا ابوبکر، عمر و عثمان در جنگهای زمان پیامبر اسلام(ص) شرکت داشته و آیا فرماندهی هیچ نبردی را بر عهده داشتند؟ آیا آنان از هیچ نبردی گریختند؟
15831 جنگهای پیامبر ص 1397/05/15بر اساس آنچه در منابع روایی و تاریخی مورد پذیرش اهلسنت وجود دارد؛ سه خلیفه (ابوبکر، عمر و عثمان)، در برخی جنگهای زمان پیامبر اکرم(ص) شرکت داشتند، اما به عنوان یک فرمانده پیروز عمل نکردند، و گزارشهایی از فرار در صحنه نبرد و نیز تخلف از فرماندهی نیز ...
-
واژه «قرباناً» در آیه «فَلَوْ لا نَصَرَهُمُ الَّذِینَ اتَّخَذُوا مِنْ دُونِ اللَّهِ قُرْباناً» از نظر ادبی چه نقشی دارد؟ اگر حال باشد ذوالحال چیست؟
6581 تفسیر 1395/05/02پروردگار متعال در آیات متعددی از سوره احقاف به طور صریح و گاهی با کنایه به تهدید و توبیخ کفار قریش پرداخته، از جمله در آیه: «فَلَوْ لا نَصَرَهُمُ الَّذِینَ اتَّخَذُوا مِنْ دُونِ اللَّهِ قُرْباناً»؛[1] میفرماید وقتی عذاب خدا دامنگیرشان شد، کسی نمیتواند آنان ...
-
اگر بر اثر تورّم سرمایه افزایش پیدا کند آیا به مقدار افزوده خمس تعلق می گیرد؟
36627 Laws and Jurisprudence 1389/10/26تورم و اثر آن بر خمس از مسائل جدیدی است که جای بررسی بیشتر دارد. این بحث در برخی دیگر از مسائل فقهی؛ مانند، مهریه و اثر تورم بر ازدیاد آن مطرح شده است. اگر کالای تجاری مخمس، رشد قیمت داشته باشد بر ارزش افزوده آن خمس ...
-
موسی(ع) و شعیب(ع) بعد از نزول عذاب بر «اصحاب ایکه» با هم ملاقات کردند یا قبل از آن؟
5214 تاريخ بزرگان 1397/08/15در برخی منابع گزارش شده است، حضرت شعیب(ع) بعد از نزول عذاب بر «اصحاب ایکه»،[1] به همراه یارانش به شهر مکّه مهاجرت کرد و تا هنگام مرگ در آنجا بود[2] که در این صورت، ملاقات ایشان با حضرت موسی(ع) که ...
پربازدیدترین ها
-
پیامبران اولو العزم چه کسانی هستند؟ چرا اولو العزم نامیده شدند، و کتابهای آنها چه نام دارد؟ و چرا زرتشت و داوود(ع) اولو العزم نیستند؟
890687 پیامبران و کتابهای آسمانی 1387/02/31واژۀ «اولو العزم» در آیۀ 35 سورۀ احقاف آمده است. عزم به معنای حکم و شریعت است، و اولو العزم یعنی پیامبرانی که دارای شریعت و دین مستقل و جدیدی بودند. در روایات برای پیامبران اولو العزم شرایطی ذکر شده است:داشتن دعوت جهانشمول،داشتن شریعت و دین،داشتن ...
-
تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
787010 معصومین 1387/06/05شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عدهای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
-
معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
753046 حدیث 1396/06/14«لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
-
آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
675191 Practical 1390/07/12نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
-
حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
656374 Laws and Jurisprudence 1387/05/23زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و تصمیم جدی ...
-
عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
647146 Practical 1391/02/11عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمیکند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه میشود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
-
آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
596992 Laws and Jurisprudence 1387/12/04در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
-
فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده میشود؟
579513 نماز جمعه 1389/09/10در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سورهای از قرآن به نامش میباشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده میشود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع میشود و امام جمعه در این خطبهها باید مردم را به تقوای ...
-
آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
563812 جن 1386/02/01قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگیهای زیر را برای او برمیشمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
-
اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
563375 Laws and Jurisprudence 1387/09/23دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
- اعجاز قرآن