اصطلاحات و مدخل ها
-
عبدالله بن عمیر کلبی
1316 شخصیتها
-
عبدالله بن قیس
2051 شخصیتها
«عبدالله بن قیس» نام یکی از شهدای کربلا است که بر اساس برخی گزارشها به همراه برادرش عبدالله بن مسلم بن عقیل
2128 شخصیتها«عبدالله بن مسلم بن عقیل» نام یکی از شهدای کربلا است که بعد از شهادت پدرش مسلم
- عبدالله بن یقطر
1897 شخصیتها«عبدالله بن یقطر» نام یکی از اصحاب امام حسین(ع) و به نقلی برادر رضاعی حضرتشان است که در جریان نهضت عاشورا نقش نامهرسانی آن حضرت را بر عهد
- عبرت
1957 سرفصلهای قرآنییکی از واژههای کلیدی قرآن کریم جهت پندآموزی و تفکر و عبید الله بن قیس
1918 شخصیتها«عبیدالله بن قیس» نام یکی از شهدای کربلا است که بر اساس برخی گزارشها به همراه برادرش عبید الله بن یزید بن ثبیط
1672 شخصیتهااین شهید فرزند شهیدی دیگر از شهدای کربلا به نام یزید بن ثبیط است که به همراه بر
- عبیدالله بن عبدالله بن جعفر
1553 شخصیتها- عثمان بن عفان
7457 شخصیتهاعثمان بن عفّان بن أبى العاص بن أميّة بن عبد شمس بن عبد مناف، از مادری به نام «أروی دختر کریز»، شش سال پس از حملهی ابرهه به مکه(عام الفیل) به دنیا آمد. وی دو کنیه داشت. «ابو عمرو» و «ابو عبدالله».
- عثمان بن علی بن ابی طالب
2273 شخصیتها«عثمان بن علی» فرزند امام علی(ع) و فاطمه أم البنین(س) نام یکی از شهدای کربلا اس
- عجب(خودپسندی، خودبینی)
6663 سرفصلهای قرآنی«عُجْب» به معنای منیّت، خود بزرگبینی و نوعی کمال را در خود مشاهده کردن میباشد، چه اینکه این صفت کمال در او باشد، یا نباشد، و چه اینکه آن صفت در حقیقت کمال باشد، یا نباشد.
فرق عُجب با ت
- عجله ، شتابزدگی ، عاجله
6585 سرفصلهای قرآنیعجله یا شتابزدگی از رفتارهایی است که - جز برخی موارد خاص - به عنوان یک ویژگی منفی برای انسانها به شمار میآید و در آیات و روایات و نیز در دانش اخلاق اسلامی این موضوع مورد بررسی و گفتگو قرار گرفته
- عدل ، عدالت، عدول
9911 سرفصلهای قرآنیبرای «عدالت» از ریشهی «عدل»، در دانش لغت، چند معنای نسبتاً مشابه ذکر شده است، مانند: «برابری»، «دادگری کردن»، «حدّ متوسط بین افراط و تفریط به گونهای که زیادی و کمی در آن نباشد» و ...
واژه
- عذاب ، شکنجه ، مجازات ، کیفر
40834 سرفصلهای قرآنی«عذاب» واژهای است که در قرآن کریم به تعداد بسیار تکرار شده است.
لغتشناسان «عذاب» را چنین معنا کردهاند: «العَذابُ: هو الإيجاع الشّديد»؛ عذاب، مجازات دردناک و شدید (شکنجه) را گویند. «العَذ
- عرش
7587 سرفصلهای قرآنی«عرش» که جمع آن «عروش» است، در اصل به معنای چیزی است که سقف داشته باشد. برخی از مشتقات ریشه «عرش» که در قرآن کریم وجود دارد نیز در همین معنا مورد استفاده قرار گرفته است(مانند آیه 259 سوره بقره). ن
- عرف
1735 اصطلاحات فقهی - اصولیعُرف دارای معانی گوناگونی میباشد، مانند:
الف) امر پسندیده،
ب) معرفت و شناسایی.
ج) عادات موجود در یک جامعه.
عرف در اصطلاح فقها به "عادات رفتاری و دیدگاه ذهنی مردم" گ
- عرفان ، عارف
5605 اصطلاحات عرفانیواژۀ «عرفان» در لغت به معناى شناختن است. و در اصطلاح، به شناخت ويژهاى اختصاص يافته كه از راه شهود درونى و يافت باطنى به دست میآید. ب
- عرفان عملی
2049 اصطلاحات عرفانیعرفان عملی که در برابر عرفان نظری قرار میگیرد خود دارای دو بخش است. یک بخش علمی و دیگری عملی:
بخش علمی عرفان عملی عبارت است از: م
- عرفان نظری
1694 اصطلاحات عرفانیعرفان نظری که در برابر عرفان عملی قرار میگیرد عبارت است از: مجموعهای از دریافتهای باطنی از طریق عزرائیل
3363 سرفصلهای قرآنیحضرت عزرائیل(ملک الموت) یکی از چهار فرشتهی مقرب الهی است. عزرائیل و فرشتگان در اختیار او وظیفه قبض روح و مرگ موجودات را بر عهده دارند. نام دیگر این فرشته، «ملک الموت» و یا «فرشته مرگ» است. قرآن در
- عزم
3657 سرفصلهای قرآنی«عزم» در لغت، به معناى «تصميم قطعی و محكم» است. و گاه به هر چيز محكم نيز «عزم» گفته میشود. در فرهنگ قرآن کریم، «عزم» به معناى تصميم محكمی است که انسان برای بهتر انجامدادن كارهاى خود باید با چنین
- عشق
5564 اصطلاحات عرفانیواژه «عشق» به معناى دوستى شدید، شوق مفرط و میل شدید به چیزی است. یعنی فرط حبّ و دوستی! در همین راستا، واژه «عَشَقه» به معنای گیاه پیچک است که درخت را احاطه و در نهایت راه تنفس را بر او میبندد و د
- عصمت
17204 سرفصلهای قرآنی«عصمت» از ریشه لغوی «عصم» به معنای نگهداریکردن و محافظت است، چنانچه خدا خطاب به پیامبرش میفرماید: (والله یعصمک من الناس: خدا در مقابل مردم، نگهبان توست).
در اصطلاح روایی و کلامی، منظور از
- عطر ، بوی خوش
2720 سرفصلهای قرآنی- عفت ، عفیف
4280 سرفصلهای قرآنی«عفت» به معنای پاکدامنی و عفیف یعنی پاکدامن. عفت از ویژگیهای انسانهای مؤمن است.
- عفو (گذشت، بخشش)
7698 سرفصلهای قرآنیعفو و گذشت در فرهنگ دینی، گاه در ارتباط با تعامل افراد جامعه با یکدیگر بوده که گذشت مردم از اشتباهات دیگران از اساسیترین اصول دین اسلام، و از اوصاف پسندیده در حوزه اخلاق اسلامی میباشد. و گاه این
- عقبة بن الصلت
1542 شخصیتهادر گزارشی تاریخی از شهیدی به نام عقبة بن صلت یاد شده که در کنار امام حسین(ع) به
- عقل (اندیشه)
18902 سرفصلهای قرآنی«عقل» و «اندیشه» در اصل همان خودآگاهی انسان است که ویژه انسانها بوده و حیوانات در عین داشتن شعور، فاقد عنصری به نام «من» و آگاهی از خود هستند. به بیان دیگر، عقل آن نور آگاهی است که به تمامی ارکان
- علت و معلول، برهان علیت
8427 اصطلاحات فلسفیكهنترین مسئلهی فلسفه، مسئلهی «علّت و معلول» است. دو مفهوم علت و معلول از معقولات ثانی فلسفی است که بیانگر نحوهی وجود است. «علّیت»
- علل الشرایع
1842 کتابهاکتاب «علل الشرائع» تألیف ابو جعفر، محمد بن على بن حسین بن بابویه قمى معروف به «شیخ صدوق»(381 ق) بوده که با هدف گردآوری آن دسته از روایاتى از رسول خدا(ص) و ائمه معصومین(ع) به نگارش درآمده که در ارتب
- علم ، دانش بشری
- علم حصولی
2103 اصطلاحات عرفانیعلم حصولی دانشی است که با استفاده از واسطههایی چون منطق و استدلال به دست میآید بر خلاف «علم حضوری» که برای به دست آوردن آن نیاز به هیچ و
- علم حضوری
2789 اصطلاحات عرفانیعلم حضوری دانشی است که عین واقعیت معلوم بدون هیچ واسطهای نزد عالِم حاضرباشد؛ مانند علم انسان به ذات و حالات وجدانی و ذهنی خود. در برابر این نوع از علم، « علی اصغر ، عبد الله الرضیع
7517 شخصیتهایکی از شهدای کربلا، کودک شیرخوار امام حسین(ع) از همسری به نام رباب بود. در برخی منابع کهن شیعی و اهل سنت نام این کودک عبدالله ذکر شد
- علی بن الحسین ، علی اکبر
3762 شخصیتهاامام حسین (ع) دو یا چند فرزند پسر به نام علی داشت که یکی از آنها که از همسری به نام لیلا بود به نام علی اکبر(ع) شناخته میشود. برخی گزارشها علی اکبر(ع) را بزرگتر از
طبقه بندی موضوعی
موضوعات جانبی
پرسش های اتفاقی
-
آیا استفاده از طلای سفید برای مردها حرام است؟
65370 Laws and Jurisprudence 1390/03/25دفتر حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مد ظله العالی):اگر چیزى که طلاى سفید نامیده مىشود، همان طلاى زرد است که بر اثر مخلوط کردن مادهاى رنگ آن سفید شده، حرام است، ولى اگر عنصر طلا در آن به قدرى کم است که عرفاً به آن طلا نمىگویند، مانع ...
-
نماز عتقاء چگونه خوانده میشود؟ ثواب آنرا بیان کنید؟
5485 نماز 1397/12/07در منابع شیعی و نیز منابع روایی نسل اول اهلسنت، سخنی از «نماز عتقاء» وجود ندارد. اولین منبعی که در ارتباط با این نماز یافتیم، کتابی از شیخ عبدالقادر گیلانی(از مشایخ صوفیه قرن ششم) میباشد: «در شب یا روز ماه شوال هشت رکعت نماز ...
-
آیا اگر مأموم قبل از امام جماعت تکبیرة الاحرام بگوید نماز او به جماعت صحیح است؟
42831 تکبیرة الإحرام 1391/10/07در این صورت نماز فرادا است، پس میتواند نماز را به صورت فرادا تمام کند یا نماز را رها کرده و با تکبیرة الاحرام جدید وارد نماز جماعت شود. ضمائم: پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:
-
چرا همسری که ناشزه است، و یا احیانا فساد اخلاقی نیز دارد، باز هم مستحق دریافت مهریه خواهد بود؟
1370 1402/04/26در مورد فلسفه مهریه گفته شده است که مهریه جنبه جبران خسارت دارد و پشتوانهای براى احترام به حقوق زن است. علاوه بر این، مهریه(صداق)، نشانی از راستگویی مرد در پیمان خود در تشکیل خانواده و زندگی زناشویی است.[1]البته باید توجه داشت که فلسفه و ...
-
آیا مشکلات سادهای، مانند شمارش اشتباه پول و اضطراب ناشی از آن نیز میتواند به عنوان مجازاتی باشد که کفاره گناهان انسان شود؟
8827 حدیث 1396/10/30در روایات به این مطلب اشاره شده است که هر گرفتاری، نگرانی، بیماری و ... میتواند پیامد یک گناه و نیز کفارهای برای آن باشد. از سوی دیگر از آنجا که انسان مؤمن در پیشگاه خدای متعال محترم میباشد، اگر مرتکب گناهی شود، با رحمت واسعه خود در ...
-
رجوع به مرجع مساوی در چه شرایطی جایز است؟
45442 Laws and Jurisprudence 1389/06/30پاسخ حضرت آیت الله هادوی تهرانی (دامت برکاته) به این شرح است: 1. رجوع به هر مرجع مساوی با مرجع تقلید شما جایز و به اعلم نسبت به وی، واجب است. البته اعلم کسی ...
-
عطف بیان به چه معنا است و چه تفاوتی با صفت و بدل دارد؟
6818 1402/03/18عطف بر دو قسم است: عطف بیان و عطف نسق.[i] «عطف بیان» چیزى است که متبوع خود را واضح و روشن کند و توضیح بیشتری براى متبوع خود به همراه دارد؛[ii] مانند کلمه «طُوى» در آیه «إِنَّکَ بِالْوادِ الْمُقَدَّسِ طُوى».[iii]«عطف بیان» در مفرد، تثنیه ...
-
بحر العلوم کیست؟ زندگینامه ایشان را برایم شرح دهید.
42798 تاريخ بزرگان 1391/01/27زندگی نامه سید بحر العلوم[1] تولد محمد مهدى، فرزند سید مرتضى طباطبایى بروجردى، از نوادگان امام حسن مجتبى (ع) در یک خانواده روحانى و پرهیزگار، در شب جمعه از ماه شوال 1155 هـ.ق در شهر کربلاى معلى پا به عرصه هستى ...
-
نظر شما دربارهی فرضیه ی ذهنگرا چیست که معتقد است فرضیهی خلقت جهان در واقع، تنها نوعی خیالپردازی ماهرانه ذهن است؟!
3904 ادله عقلی 1400/02/20اولا: آیا خود این نظریه -که «یک تبیین علمی باید پیشبینیهای ریسکداری را ارائه دهد که در صورت درستی فرضیه، آن پیشبینیها ضرورتا اتفاق بیفتد»- علمی است؟ یعنی فرضیهایی قابل آزمایش است؟ یا فرضیهای است که نمیتواند همهی مشاهدات و دادههای ممکن را تشریح کند، و قابل تست ...
-
آیا خداوند با زنان نامحرم است که آنان باید در حال نماز، حجاب داشته باشند ؟
67281 پوشش 1387/02/26بیگمان خداوند از همه چیز در همه حال با خبر است و پوشیده و پنهان براى او مفهومى نـدارد. بـا بـنـدگـان خـود نیز نامحرم نیست، ولى انسان در حال عبادت خود را در حضور خدا میبیند و با او سخن میگوید، در چنین حالى باید مناسبترین لباس را ...
پربازدیدترین ها
-
پیامبران اولو العزم چه کسانی هستند؟ چرا اولو العزم نامیده شدند، و کتابهای آنها چه نام دارد؟ و چرا زرتشت و داوود(ع) اولو العزم نیستند؟
889828 پیامبران و کتابهای آسمانی 1387/02/31واژۀ «اولو العزم» در آیۀ 35 سورۀ احقاف آمده است. عزم به معنای حکم و شریعت است، و اولو العزم یعنی پیامبرانی که دارای شریعت و دین مستقل و جدیدی بودند. در روایات برای پیامبران اولو العزم شرایطی ذکر شده است:داشتن دعوت جهانشمول،داشتن شریعت و دین،داشتن ...
-
تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
781717 معصومین 1387/06/05شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عدهای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
-
معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
750361 حدیث 1396/06/14«لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
-
آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
671977 Practical 1390/07/12نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
-
حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
654763 Laws and Jurisprudence 1387/05/23زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و تصمیم جدی ...
-
عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
646202 Practical 1391/02/11عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمیکند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه میشود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
-
آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
594392 Laws and Jurisprudence 1387/12/04در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
-
فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده میشود؟
579102 نماز جمعه 1389/09/10در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سورهای از قرآن به نامش میباشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده میشود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع میشود و امام جمعه در این خطبهها باید مردم را به تقوای ...
-
آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
563042 جن 1386/02/01قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگیهای زیر را برای او برمیشمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
-
اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
562801 Laws and Jurisprudence 1387/09/23دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
- عبدالله بن یقطر