اصطلاحات و مدخل ها
-
هاجر
2422 سرفصل‌های قرآنی
بر اساس برخی گزارش‌های تاریخی حضرت ابراهیم(ع) پس از تبعید از سوی نمرود و هنگام ورود به مصر، همسرش ساره را
-
هانی بن عروه مرادی
1708 شخصیت‌ها
«هانی بن عروه بن الفضفاض المرادی»؛ از بزرگان کوفه و یکی از یاران امام علی(ع) بود.
در جریان قیام هجرت
8051 اصطلاحات عرفانیيكى از مفاهيمی كه از نگاه ارزشی در قرآن كريم و آموزههای دینی به صورت وسيعى انعکاس يافته، مفهوم «هجرت» است. قرآن كريم در موارد بسیاری و با تعابیر گوناگون از هجرت سخن به ميان آورده است. هم‌چنین در
- هدایت ، اهتداء ، رهنمایی، راهیابی
32714 سرفصل‌های قرآنی«هدایت» از ماده‌ی «هدی» به معنای ارشاد، راهنمایی و شناساندن است. هدایت، اصطلاحی قرآنی، کلامی و عرفانی است به معنای نشان دادن راه خیر و صواب. از آنجا که خداوند متعال سرچشمه‌ی فیض هدایت است، تمام انس
- هرچه پیش آید، خوش آید.
1474 ضرب المثلهار.ک : «الخیر فی ما وقع».
- هروله
1600 اصطلاحات فقهی - اصولی«هروله» به نوعی از راه رفتن می‌گویند که چیزی بین راه رفتن معمولی و دویدن است. این نوع راه رفتن در بخشی از سعی بین صفا و مروه در اعمال حج مستحب است.
- هفهاف بن مهند راسبی
1351 شخصیتهاهفهاف بن مسند راسبی در شهر بصره بود که خبر حرکت امام حسین(ع) به سوى کوفه را شنید و به سمت حضرتشان روانه شد، اما وقتى به کربلا رسید که جنگ
- هلال بن حجاج
162 شخصیت‌ها- همام بن سلمه قانصی
1801 شخصیتهابر اساس گزارش برخی مقاتل، همام بن سلمه قانصی از قبیله همدان، یکی از شهدای کربلا و یاران همجنس‌گرایی، لواط، مساحقه
9365 سرفصل‌های قرآنیواژهی «لواط» از ماده «لوط» به معنای «لصوق» (اتصال و چسبيدن) است، و در اصطلاح فقهی، تحقّق آن، با داخل کردن تمام حشفه(سر آلت) مرد در دُبر (عقب) مرد دیگر صورت می‌گیرد.
- همسایه ، همسایگی ، جوار
4422 سرفصل‌های قرآنییکی از تعالیم و آموزههای اجتماعی اسلام حق همسایه و چگونگی تعامل با همسایگان است که بسیار مورد تأکید و سفارش است. از همسایه و هسایگان در م
- همسر وهب
1346 شخصیت‌ها- هیولا ، هیولی
2454 اصطلاحات فلسفیاصطلاح «هیولا» در فلسفه به معنای «قوه» است. و گاهی به معنای «ماده» نیز به کار می‌رود.
در فلسفه «ماده» گاهی به معنای «هیولا» به کار
- یأجوج و مأجوج
2509 سرفصل‌های قرآنیيأجوج و مأجوج از گروه‌هایی هستند كه در قرآن كريم از آنها ياد شده و گزارش‌هایی در مورد شکل و شمایل آنها در روایات و کتب تاریخی، تفسیری نیز
- یأس(ناامیدی، قنوط،خیبة)
10388 سرفصل‌های قرآنی«یأس» در لغت عرب، به معنای «قُنوط»، و قنوط؛ به معنای ناامید شدن و ناامیدی است.
این واژه در قرآن کریم از ریشه «خیبة» در آیه شریفه «وَ قَدْ خابَ مَنْ دَسَّاها» آمده، و تقریباً به همین معناست.
- یتیم
5793 سرفصل‌های قرآنیواژه «یتیم»؛ در لغت به معنای مفرد و یکتا از هر چیز است. و در اصطلاح به کودکی که پدرش مرده باشد، اطلاق می‌گردد.
در شرع مقدس اسلام نیز يتيم به كودكى گفته مى‌شود كه پدر خود را از دست داده و به
- یحیی بن سالم مازنی
1505 شخصیتهایحیی بن سلیم مازنی یکی از شهدای کربلا می‌باشد که در رکاب امام حسین(ع) به فیض شهادت رسید.
وی ب
- یزید بن ثبیط (نبیط) ، زید بن ثبیت ، بدر بن رقیط
1741 شخصیتهایکی از شهدای کربلا که با دو فرزندش در حماسه عاشورا به شهادت رسید، «یزید بن ثبیط
- یزید بن زید بن مهاصر
1930 شخصیتهابر اساس برخی گزارش‌ها «یزید بن زید بن مهاصر» نام یکی از شهدای کربلا است که ابتدا در سپاه دشمنان یزید بن عبدالله مشرقی
1593 شخصیتهایکی از یاران امام حسین(ع) و شهدای کربلا که تنها نامی از وی در تاریخ باقی مانده،
- یزید بن معاویه
4085 شخصیتهاکاربر گرامی؛ برای دریافت اطلاعات مرتبط با این مدخل به پاسخ‌های ذیل مراجعه فرمایید.
به خواست خدا و در اولین فرصت، توصیف مختصری از مدخل بالا در همین بخش نگاشته خواهد شد.
- یزید بن مغفل (بدر بن معقل)
1636 شخصیت‌ها- یقظه (بیداری)
2512 اصطلاحات عرفانی«یقظه» از ریشه «یقظ» و به معنای بیداری از خواب و توجّه به پیرامون است و در متون عرفانی به معنای بیدارى از خواب غفلت بوده که ناشی از معرفت و تجلّى انوار الهى در قلب‌ها می‌باشد.
پرسش مرتبط: <
- یقین (قطع)
9290 سرفصل‌های قرآنی«یقین» در لغت، به معنای شک نداشتن در یک امر و محقّق بودن آن است.
در منطق و فلسفه؛ یقین دارای دو معنا است: یکی «یقین به معنای اعم» که عبارت است از: «قطع به چیزی» (که گاه ممکن است منطبق با وا
- یوم الحسرة
1928 سرفصل‌های قرآنیاز آنجا كه در قیامت، گروه بزرگی از آدمیان به دلیل عمل‌کرد بد خود در دنیا، غرق حسرت و اندوه می‌شوند؛ روز قیامت، «یوم الحسرة» نیز نامیده میشود و این نام در قرآن کریم به صراحت برای قیامت اعلام شده
- یهود
20283 سرفصل‌های قرآنیدر مورد علت نام‌گذاری قوم بنی‌اسرائیل به یهود، اختلاف است. برخی گفته‌اند که «یهود» به معنای هدایت یافته است و علت آن
پرسش های اتفاقی
-
با توجه به این‌که انسان‌ها نمی‌توانند بیش از چند روز بدون آب زنده بمانند، آیا این گزارش پذیرفتنی است که ام ایمن به پاسداشت خدمتش به حضرت زهرا(س) تا چندین سال نیاز به نوشیدن آب نداشت؟!
2240 حدیث 1400/10/01بر اساس گزارش برخی منابع هنگامی که حضرت فاطمه(س) به شهادت رسید، «ام ایمن» سوگند خورد که در مدینه نماند؛ چون طاقت نداشت که جای خالی حضرتشان را مشاهده کند؛ از این‌رو عازم مکه شد، در میان راه هنگامی که به تشنگی شدیدی ...
-
آیا در قیامت، توقف ائمه اطهار(ع) به مدت 50 هزار سال برای شفاعت، اذیت و آزار آنان را به دنبال نخواهد داشت؟
12014 شفاعت 1393/03/13در پاسخ به این سؤال دو نکته را متذکر می‌شویم: 1. حوادث و ویژگیهای عالم قیامت را نباید با مسائل و ویژگی عالم دنیا قیاس کرد. به بیان دیگر؛ نباید ویژگیهای عالم دنیا را معیار بنیادی و تنها ملاک برای شناخت حوادث قیامت دانست، و در نتیجه ...
-
آیا کشیدن مسح سر، باید از فرق سر و از بالا به پایین و با دست راست باشد؟
186934 کیفیت وضو 1389/05/19فتوای مراجع عظام تقلید، درباره اندازه مسح سر چنین است:[وقتی سر را به چپ، راست، عقب و جلو تقسیم کنیم] یک قسمت از چهار قسمت سر، که مقابل پیشانى است جاى مسح مىباشد و هر جاى این قسمت را به هر اندازه مسح کند کافى است. اگر چه احتیاط ...
-
بر اساس روایات، آیا روزه دوشنبه‌ها و پنج‌شنبه‌ها ویژگی خاصی دارد؟
31258 درایه الحدیث 1394/03/09گفتنی است که حکم کلّی استحباب روزه، مقید به روز خاصی از هفته نیست، اما در مورد ویژگی دوشنبه و پنج‌شنبه در میان روزهای هفته تقریباً عموم اهل سنت، روزه این دو روز را دارای استحباب بیشتری می‌دانند، اما صاحب‌نظران شیعی در این مورد نظریات مختلفی مبنی بر ...
-
معنای تسنیم چیست؟ آیا در قرآن و روایات چنین لفظی وجود دارد؟
73745 تفسیر 1391/05/07«تسنیم» از ریشه «سنم» به قسمت بالای هر چیزی می گویند.[1] واژه «تسنیم» یک بار در قرآن کریم آمده است، آن جا که می فرماید: «وَ مِزاجُهُ مِنْ تَسْنیم»،[2] این واژه در آیه بعد چنین معنا شده است: «عَیْنًا ...
-
مختصری از زندگی‌نامه حضرت اسماعیل(ع) را بیان کنید.
12210 اسماعیل 1398/09/16حضرت اسماعیل(ع) فرزند بزرگ حضرت ابراهیم(ع) و هاجر(س) است. تاریخ دقیق تولد اسماعیل(ع) – مانند تاریخ تولد پدرشان ابراهیم(ع) - مشخص نیست.در مورد همسران ایشان گزارش شده است که نام همسر اولشان «عمارة بنت سعید بن أسامة بن أکیل» و نام‌های همسر دیگرشان؛ «السیدة بنت مضاض ...
-
قاعده «دفع ضرر محتمل» چیست؟ و چه کاربردی دارد؟
18891 General Terms 1398/02/21مفهوم اولیه این قاعده آن است که اگر در جایی ضرر یقینی وجود نداشته و تنها احتمال ضرر وجود داشته باشد، باز هم باید برای جلوگیری از آن اقدام کرد. با ذکر این مقدمه باید گفت؛ از ادله‌ی حجیت مطلق ظن این است که «ظن به حکم»، ...
-
آیا «اصل امتناع اجتماع نقیضین» ساخته و پرداخته پروردگار بوده و خداوند قدرت تغییر آن‌را دارد؟
6351 کلیات 1399/11/23اصل امتناع اجتماع نقیضین از بدیهیات است؛ یعنی ذهن انسان، در برخی موارد با تصور موضوع، محمول و نسبت، حکم به چنین امتناعی می‌کند.[1] بنابراین، چنین قضایایی مخلوق انسان هستند و واضع این قضایا ذهن انسان است. در واقع این خاصیت ذهن انسان است که ...
-
«تفسیر تخصصی قرآن» به چه معنا است؟
7190 علوم قرآنی 1394/05/27«تفسیر» در اصطلاح علوم قرآنی؛ یعنی روشن کردن مفاهیم و معانى آیات قرآن.[1] برخی اندیشمندان رشته‌های مختلف علوم اسلامی از منظر و دیدگاه رشته تخصصی خود به تفسیر قرآن کریم پرداخته‌ا‌ند که به چنین تفاسیری، تفسیر تخصصی قرآن گفته میشود؛ مثلاً: 1. ادیبان از ...
-
آیا حضرت زینب(س) پس از دیدن سر برادرشان، پیشانی خود را به چوبه محمل زدند؟ آیا این ماجرا می‌تواند تأییدی بر جواز قمه‌زنی باشد؟
40572 تاریخ 1387/11/09جریان «سر به چوبه محمل زدن حضرت زینب(س)» که در برخی کتابهای روایی از مسلم جَصّاص(گچکار) نقل شده است، با توجه به تحقیق انجام گرفته؛ از نقل چندان قابل اعتمادی برخوردار نبوده و با فرض پذیرش نیز مشخص نیست حضرت زینب(س) در آن شرایط سخت و بحرانی، به ...
پربازدیدترین ها
-
پیامبران اولو العزم چه کسانی هستند؟ چرا اولو العزم نامیده شدند، و کتابهای آنها چه نام دارد؟ و چرا زرتشت و داوود(ع) اولو العزم نیستند؟
890358 پیامبران و کتابهای آسمانی 1387/02/31واژۀ «اولو العزم» در آیۀ 35 سورۀ احقاف آمده است. عزم به معنای حکم و شریعت است، و اولو العزم یعنی پیامبرانی که دارای شریعت و دین مستقل و جدیدی بودند. در روایات برای پیامبران اولو العزم شرایطی ذکر شده است:داشتن دعوت جهان‌شمول،داشتن شریعت و دین،داشتن ...
-
تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
785465 معصومین 1387/06/05شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عدهای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
-
معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
752001 حدیث 1396/06/14«لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
-
آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
674063 Practical 1390/07/12نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
-
حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
655730 Laws and Jurisprudence 1387/05/23زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و تصمیم جدی ...
-
عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
646810 Practical 1391/02/11عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمی‌کند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه میشود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
-
آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
595744 Laws and Jurisprudence 1387/12/04در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
-
فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده میشود؟
579309 نماز جمعه 1389/09/10در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سوره‌ای از قرآن به نامش می‌باشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده میشود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع میشود و امام جمعه در این خطبه‌ها باید مردم را به تقوای ...
-
آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
563532 جن 1386/02/01قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگیهای زیر را برای او برمی‌شمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
-
اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
563128 Laws and Jurisprudence 1387/09/23دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
- هدایت ، اهتداء ، رهنمایی، راهیابی
