اصطلاحات و مدخل ها
-
حضرت هارون (ع)
9144 سرفصلهای قرآنی
هارون(ع) پسر عمران، برادر بزرگتر حضرت موسی(ع) و از پیامبران بنی اسرائیل بود. نام این پیامبر بزرگ الهی در قرآن کریم نوزده بار در کنار موسی و پیامبران دیگر ذکر شده و یکبار نیز به دودمان او با عنوا
-
حضرت هود (ع)
12800 سرفصلهای قرآنی
حضرت هود(ع) یكی از پیامبران الهی است که نام و داستانش بارها در قرآن مجید آمده است. هود(ع)، از نسل نوح(ع) بود که قبل از زمان ابراهیم(ع) میزیست. گفته میشود آنحضرت را به این دلیل هود میگفتند كه از
-
حضرت یحیی (ع)
4677 سرفصلهای قرآنی
حضرت یحیی(ع) یکی از پیامبران بنیاسرائیل بود که قرآن بارها از او نام برده است. وی در کودکی به مقام نبوت رسید و رحمت، محبت و پاکی دل از جانب پروردگار به او بخشیده شد. تولد او در کهنسالی پدر و مادرش
-
حضرت یسع (ع)
2444 سرفصلهای قرآنی
«یسع» از معدود پیامبرانی است که نامش در قرآن کریم و در کنار نام پیامبران بزرگی؛ مانند اسماعیل(ع) آمده است: «وَ اذْكُرْ إِسْماعِيلَ وَ الْيَسَعَ وَ ذَا الْكِفْلِ وَ كُلٌّ مِنَ الْأَخْيارِ»؛ و به یاد
-
حضرت یعقوب (ع)
11311 سرفصلهای قرآنی
حضرت یعقوب(ع) پسر حضرت اسحاق(ع) و نوه حضرت ابراهیم(ع) و برادر حضرت حضرت یوسف (ع)
19481 سرفصلهای قرآنیحضرت یوسف(ع) فرزند حضرت یعقوب(ع) و هر دو از پیامبران بنی اسرائیل بودند. نام مادر یوسف، «راحیل» بود.
نام این پیامبر، 27 بار د
- حضرت یوشع (ع)
4140 پیامبرانيوشع بن نون بن افرائيم بن يوسف بن يعقوب؛ خواهرزاده حضرت موسی(ع) و جانشین و وصی آنحضرت بود و مقام نبوت هم داشت. ایشان در بیشتر حوادث همراه موسی(ع) بود و قرآن در داستان ملاقات موسی(ع) و خضر(ع) از نف
- حضرت یونس (ع) ، ذو النون
8318 سرفصلهای قرآنیحضرت یونس بن متی(ع) از نوادگان بنیامین(ع) و یکی از پیامبران بنیاسرائیل است. بر
- حضور قلب
3698 اصطلاحات اخلاقیغیر از قلب مادی که جسم صنوبری شکل داخل بدن انسان است، محل عواطف و احساسات انسانها نیز «قلب» نامیده میشود. در همین راستا، «حضور قلب» به م
- حفصه بنت عمر
2251 شخصیتهاحفصه، دختر عمر بن خطاب (خلیفهی دوم) پنج سال قبل از بعثت به دنیا آمد. مادرش زینب خواهر عثمان بن مظعون صحابی معروف رسول خدا(ص) بود. وی هن
- حق ، حقوق ، حقیقت
29735 سرفصلهای قرآنی«حق» که جمع آن «حقوق» است، به معناى «راه رفتن در ميان جاده»، «دنبالکردن راستى و درستى» و «هر چیز را از روى حکمت در جاى خود قرار دادن» میباشد.
به عبارت دیگر
- حکمت ، حکیم
14605 سرفصلهای قرآنی«حكمت» آنگونه که فلاسفه و برخی از مفسران گفتهاند؛ عبارت است از قضاياى حقهاى كه مطابق با واقع باشد؛ يعنى به نحوى مشتمل بر سعادت بشر باشد، مانند معارف الهی در باره مبدأ و معاد. و يا اگر مشتمل بر
- حلاس بن عمرو راسبی
1665 شخصیتهایکی از شهدای کربلا که روز عاشورا در کنار امام حسین(ع) به فیض حلم
5406 سرفصلهای قرآنیاز نظر برخی لغتشناسان و اندیشمندان، واژههای «حلم» و «صبر» - گرچه شاید برخی تفاوتهای اندک میانشان وجود داشته باشد، اما - تقریباً مترادف بوده و به یک معنا میباشند. بر این اساس، «حلیم» که به عنوان
- حلیمه سعدیه
1431 شخصیتهاحليمه دختر «ابى ذويب عبد الله بن حارث بن شجنه»، از قبيلهی بنى سعد بن بكر بود.
شهرت حلیمه در تاریخ اسلام از آنرو است که چون آمنه
- حمد (ستایش)
14238 سرفصلهای قرآنی«حمد» در لغت به معنای «ستایش کردن» و در برابر ذم به معنای «نکوهش کردن» است.
ستایش کردن حقیقی، نوعی عمل و کردار است که نشانههایش میتواند در گفتار نیز ظاهر شود، اما سخن تنها را نمیتوان مدح
- حمزه ، حمزة بن عبد المطلب
2993 شخصیتهاحمزه فرزند عبدالمطلب، با کنیهی «ابوعماره» و «ابویعلى»، عموی پیامبر اسلام(ص)
- حمزة بن حسین بن علی
1565 شخصیتها- حمزة بن عقیل
1529 شخصیتهااندکی از منابع، حمزة بن عقیل را به عنوان یکی از شهدای کربلا اعلام کردهاند. البته برخی سیرهنویسان معاصر، ایشان را همان عبد الله بن عقیل<
- حنظله (ع)
1891 پیامبراندر برخی گزارشهای تاریخی و روایی سخن از پیامبری به نام حنظله آمده است که در ارتباط با زمان و مکان رسالت ایشان نیز نظرات محتلفی بیان شده و به عنوان نمونه، برخی ایشان را پیامبر «اصحاب الرس» دانستهان
- حنظلة بن اسعد شبامی
1691 شخصیتهاحنظلة بن اسعد(سعد) شبامی(شیبانی، شامی) یکی از شهدای کربلا و یکی از یاران امام حسین(
- حوا
3622 سرفصلهای قرآنیحضرت حوا(س) نخستین زنی است که پس از آفرینش حضرت آدم(ع) خلق شد. شاید بتوان از ظاهر آیات قرآن در چگونگی
- حواریون
3299 سرفصلهای قرآنی«حواریون» نام تعدادی از یاران خاص حضرت عیسی(ع) است. دربارۀ اینکه چرا آنان را حواریون نامیدهاند، مفسران احتمالاتی را مطرح کردهاند؛ مانند
- حور عین
6892 سرفصلهای قرآنیدر چندین آیه از قرآن مجید از همسران بهشتی تعبیر به «حورعین» شده است. در لغت، «حور» جمع «حوراء» به معنای زنی است که سفیدی چشمش بسیار سفید و سیاهی آن نیز بسیار سیاه باشد. و یا به معنای زنی است که دار
- حوزه ، حوزه علمیه ، طلبه ، روحانیت
5100 سرفصلهای قرآنیحوزه علمیه اصطلاحا به جایی گفته میشود که طلاب علوم دینی در آن به تحصیل علوم دینی و اسلامی اشتغال دارند. حوزه علمیه سابقهی بیش از هزار ساله دارد. حوزههای علمیه در
- حیاء ، شرم، خجالت
- حیقوق (ع)
1727 پیامبرانبر اساس برخی گزارشهای تاریخی «حبقوق»، «حبقون»، و یا «حیقوق»، نام یکی از پیامبران الهی بود که در راستای تبلیغ دین «حضرت موسی(ع)» گام برداشته و «بنىاسرائيل» را به سمت دین ایشان دعوت میكرد. او در «
- حیله شرعی
1345 اصطلاحات فقهی - اصولیواژۀ حيله، به معناى چاره است كه شخص در تدبير كارش به آن منتقل میشود و آن يک نوع تغيّر و انفصال از حال اوّلى است. در واقع، این واژه، بر اثر گذشت زمان، معناى دوّمى نيز پيدا كرده، و آن عبارت است از:
- خالد بن سنان (ع)
2032 پیامبرانبر اساس برخی گزارشها در زمان ميان حضرت عيسى(ع) و پیامبر اسلام(ص) چهار پيامبر به تبلیغ دین میپرداختند که سه نفر از بنى اسرائيل و يک نفر از عرب، به نام «خالد بن سنان عبسى» بود. برخی نیز معتقدند که
- خالد بن عمرو ازدی
1502 شخصیتها- خدیجه بنت خویلد
6233 شخصیتهاحضرت خدیجه(س) از پدری به نام «خويلد بن اسد»، و مادری به نام «فاطمه بنت زائده» پا به جهان گذاشت، ایشان اولین و گرامیترین همسر پیامبر اسلام (ص) و از از خرابات
2339 اصطلاحات عرفانی«خَرابات» در لغت جمع «خرابه» به معناى شرابخانه، میخانه، میکده و ویرانهها است. و در اصطلاح عرفانی عبارت است از: خراب شدن صفات و عادات نفسانی بشری، و فانى شدن وجود جسمانى. در همین راستا «خراباتی» ب
- خرقه
2105 اصطلاحات عرفانیدر تصوف و عرفان، واژه «خرقه» به معنای لباسی مخصوص است که استفاده از آن دارای آداب ویژهای میباشد؛ و نیز «خرقهپوشی» کنایهای از تخلّق به دستورات سلوکی است.
پاسخ مرتبط: خزیمة بن ثابت (ذو الشهادتین)
1523 شخصیتها«خزيمة بن ثابت بن فاكه بن ثعلبة بن ساعدة بن عامر»، مادرش «كبشة بنت أوس از بنی ساعده»، با کنیهی ابا عماره، یکی از خواص اصحاب پیامبر اسلام(ص)<
- خسران ، خاسر ، خسارت
10206 سرفصلهای قرآنی«خسر» و «خسران» به معنای هلاکت و گمراهی است. معنای اصلی آن کمی و نقصان است، و اگر آنرا به معنای هلاکت گرفتهاند، از آن جهت بوده که نتیجه
طبقه بندی موضوعی
موضوعات جانبی
پرسش های اتفاقی
-
افرادی که مرتکب اشتباهی میشوند آیا مجازند در مورد همان اشتباه به دیگران امر به معروف و نهی از منکر کنند؟!
10864 غذای غیر مسلمانان 1392/10/21اگر چه در شرایط امر به معروف و نهی از منکر، عمل کردن خود شخص -به معروف و دوری از منکر- ذکر نشده است؛ یعنی تعالیم دینی یکی از شرایط وجوب امر به معروف را پایبندی خود افراد به معروف و منکر ذکر نکردهاند. اما این مسئله از ...
-
چه تفاوتی میان بحثهای منطقی و ادبی درباره موضوع الفاظ وجود دارد؟
11233 ترتیب مباحث 1391/12/22تفاوت بحث الفاظ در نگاه ادبی و منطقی را میتوان با دو عنوان تفاوتهای کلی و جزئی مورد بررسی قرار داد. ۱. تفاوتهای کلی: رسالت اصلی علم منطق بحث از مفاهیم کلی است. و بسیاری از منطقیون تصریح کردهاند که سنخ قضایای منطقی از سنخ قضایای طبیعی است. ...
-
منابع موجود در زمینه سیاست در فلاسفه اسلامی را معرفی کرده و دیدگاه فلاسفه اسلامی نسبت به مقوله سیاست و قدرت را توضیح دهید.
12933 Philosophy of Politics 1389/09/09منابع دسته اول موجود برای تحقیق در باب دیدگاه فلاسفه اسلامی نسبت به مقوله سیاست عبارتند از: 1.«آراء اهل المدینة الفاضلة »، «السیاسة المدینة »، «التنبیه علی سبل السعادة » و «فصوص الحکمة» از فارابی
-
اگر یک دختری که در دانشگاه تحصیل می کند و خود وی هزینه تحصیلش را پرداخت می نماید آیا می توان بیان داشت که این فرد یک دختر رشیده و مستقل است؟
12844 Laws and Jurisprudence 1388/12/24رشیده دختری است که منفعت و مصلحت زندگى خویش را به خوبى تشخیص دهد و در امر ازدواج تنها تحت تأثیر غریزه جنسى و عاطفه خود قرار نگیرد. این امر در اشخاص مختلف تفاوت پیدا مىکند و امکان ندارد سن خاصى را براى آنان تعیین کرد.
-
آیا امامان معصوم(ع) و یا صحابه پیامبر(ص) بعد از وفات حضرتشان، با ایشان سخن گفته و از ایشان چیزی خواستهاند؟
7136 حدیث 1394/06/12در منابع شیعه و اهل سنت، مواردی نقل شده است که بر اساس آنها، اهل بیت(ع) و برخی معاصران پیامبر(ص)، بعد از رحلت حضرتشان با ایشان سخن گفته و مشکلات خویش را با پیامبر در میان گذاشتهاند. در ذیل به تعدادی از آنها اشاره میکنیم: 1. امام علی(ع) ...
-
در مورد افعال رباعی مجرد و رباعی مزید توضیح دهید؟
18538 قواعد عربی 1401/01/20کلمهی «رباعی» از ریشهی «ربع» به معنای چهار است. در ادبیات عرب به تمام کلماتی که چهار حرف اصلی داشته باشند، رباعی گفته میشود.در همین راستا افعال رباعی به افعالی گفته میشود که دارای چهار حرف اصلی باشند. این افعال در دو گروه «رباعی مجرد» و ...
-
پیشگویی پیامبر(ص) درباره بروز بیماریها در جامعه در صورت گسترش فحشا را چگونه توجیه میکنید؟
24954 حدیث 1393/01/31اصل گناه، از جمله اموری است که دارای اثرات منفی دنیایی و اخروی بسیار است و طبیعی است که به حسب نوع و زشتی هر کدام، اثرات متفاوتی بر آنها جاری میگردد.[1] در برخی منابع اسلامی روایاتی ذکر شده که امروزه، با پیشرفت علوم ...
-
آیا بر اساس آموزههای قرآنی، انسانها هنگام تولد هیچ دانشی ندارند؟!
10288 تفسیر 1394/05/22قرآن کریم در مورد ذخایر و اندوختههای علم و دانش انسان در هنگام تولد، میفرماید: «وَ اللهُ أَخْرَجَکُمْ مِنْ بُطُونِ أُمَّهاتِکُمْ لا تَعْلَمُونَ شَیْئاً ...»؛[1] و خداوند شما را از شکم مادرانتان خارج نمود، در حالیکه هیچ چیز نمیدانستید و براى شما، گوش ...
-
چرا باید اسلام را قبول داشته باشیم؟
63398 جامعیت اسلام 1386/04/14دین اسلام جامع ترین و کامل ترین دین الهی برای رسیدن به تکامل و سعادت ابدی است که از سوی خدای متعال برای هدایت انسان آمده است. آنچه که باعث می شود ما دین اسلام را بپذیریم، دلایل زیر است: 1. جامعیت دین اسلام. 2. هماهنگی ...
-
چرا روایات اسلامی، نواختن موسیقی و گوشدادن به آن را موجب نفاق دانستهاند؟
7281 بیشتر بدانیم 1395/05/10«موسیقی» در اصطلاح فقهی، آهنگی است که از آلات موسیقی پدید میآید، بنابراین، با «غنا» - آوازی که با حالت مخصوص از حنجره بیرون میآید- متفاوت است؛ اما در محاورات عرفی و نیز در برخی روایات، بین موسیقی و غنا فرقی گذاشته نمیشود. موسیقی و غنا بر دو ...
پربازدیدترین ها
-
پیامبران اولو العزم چه کسانی هستند؟ چرا اولو العزم نامیده شدند، و کتابهای آنها چه نام دارد؟ و چرا زرتشت و داوود(ع) اولو العزم نیستند؟
890964 پیامبران و کتابهای آسمانی 1387/02/31واژۀ «اولو العزم» در آیۀ 35 سورۀ احقاف آمده است. عزم به معنای حکم و شریعت است، و اولو العزم یعنی پیامبرانی که دارای شریعت و دین مستقل و جدیدی بودند. در روایات برای پیامبران اولو العزم شرایطی ذکر شده است:داشتن دعوت جهانشمول،داشتن شریعت و دین،داشتن ...
-
تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
789437 معصومین 1387/06/05شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عدهای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
-
معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
754053 حدیث 1396/06/14«لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
-
آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
676573 Practical 1390/07/12نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
-
حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
657056 Laws and Jurisprudence 1387/05/23زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و تصمیم جدی ...
-
عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
647503 Practical 1391/02/11عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمیکند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه میشود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
-
آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
598271 Laws and Jurisprudence 1387/12/04در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
-
فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده میشود؟
579654 نماز جمعه 1389/09/10در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سورهای از قرآن به نامش میباشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده میشود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع میشود و امام جمعه در این خطبهها باید مردم را به تقوای ...
-
آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
564070 جن 1386/02/01قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگیهای زیر را برای او برمیشمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
-
اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
563611 Laws and Jurisprudence 1387/09/23دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
- حضرت یوشع (ع)