جستجوی پیشرفته

اصطلاحات و مدخل ها

  • انصار
    4397 سرفصل‌های قرآنی

    «انصار» جمع «ناصر»، از ریشه «نصر» و به معنای «یاوران» است که شامل هر گروهی خواهد بود که فرد یا گروه دیگری را یاری کند، اما در صدر اسلام به ساکنان مسلمان مدینه و اطراف آن، بویژه افراد مسلمان دو قبیل

  • انفاق ، صدقه
    14410 سرفصل‌های قرآنی

    «انفاق» از «نَفَق» (بر وزن فَرَس) و «نفاق» (بفتح- ن) به معناى خروج يا تمام شدن است. «انفق ماله» در لغت به معنای آن است که فرد، مال خويش را از ملكش خارج كرد و از این رو «انفاق» را از آن جهت انفاق می

  • انقیاد ، منقاد
    1334 اصطلاحات فقهی - اصولی

    انقیاد، که در مقابل تجری استعمال می‌شود، عبارت از اين است كه، كسى خود را در برابر خداوند مسئول و پاسخگو دانسته و در همین راستا عملى را به

  • انیس بن معقل
    1514 شخصیت‌ها
  • اوریا
    2012 سرفصل‌های قرآنی

    اوریا نام یکی از فرماندهان نظامی بنی اسرائیل بود که در جنگی کشته شد و داوود نبی(ع) با بیوه‌اش ازدواج کرد و براساس برخی گزارش‌ها، این

  • اولو العزم
    2392 سرفصل‌های قرآنی

    قرآن کریم از این واژۀ در آیۀ 35 سورۀ احقاف استفاده کرده است. عزم  معانی مختلفی دارد که یکی از آنها حکم و شریعت است و اگر عزم را در اول

  • اویس قرنی
    1571 شخصیت‌ها

    اویس بن عامر مرادی قرنی یمنی، کنیه‌اش «ابو عمرو» از بزرگان تابعین و از زهاد مشهور بود، به طوری که زهد ، اهل بیت

    6243 سرفصل‌های قرآنی

    «اهل بیت» اصطلاحی قرآنی، حدیثی و کلامی است که در منابع اسلامی، ابتدا در قرآن کریم در آیۀ تطهیر(آیۀ 33 سورۀ احزاب) به کار رفته است: «انما یرید الله لیذهب عنکم الرجس اهل البیت و یطهرکم تطهیرا». گرچه

  • اهل کتاب
    4445 سرفصل‌های قرآنی

    «اهل کتاب» یا «کتابی»، به كافری گفته می‌شود که به یکی از کتاب‌های آسمانی انتساب دارد، که به لحاظ فقهی شامل مسیحیان، یهودیان و

  • ایثار
    4539 سرفصل‌های قرآنی

    ایثار به معنای ترجیح و برتری دادن چیزی بر چیز دیگر است که گاه مانند آنچه از ایثار غذا توسط اهل بیت(ع) در قرآن آمده می‌تواند در جنبه مثبت بوده و گاه مانند ترجیح دنیا بر آخرت که در کلام خدا بدان اشار

  • ایلاء
    2450 اصطلاحات فقهی - اصولی

    «ایلاء» در لغت به معناى قَسم خوردن در هر چیزی بوده و در اصطلاح قرآنی و فقهی، سوگند مرد، در خصوص ترک آمیزش با همسر دائمی خود - به مدت بیش از چهار ماه - است؛ که دادگاه با بررسی و اثبات موضوع، چهار ما

  • ایمان(مؤمن)
    65374 سرفصل‌های قرآنی

    ایمان در معنای لغوی آن به معنای پذیرفتن حرف دیگری است، اما در کاربردهای دینی، ايمان به معنای دلبستگى نهايى انسان به اموری است كه براى او مقدس به شمار آمده و از این رو حاضر است براى آنها عشق و شجاعت

  • أخدود
    1151 سرفصل‌های قرآنی

    رجوع کنید: «أصحاب الأخدود».

  • أذن ، سمع ، گوش ، شنوایی
    19339 سرفصل‌های قرآنی

    «اذن» و «سمع» که در زبان فارسی همان گوش و قوه‌ی شنوایی است، یکی از نعمت‌های الهی است که خداوند آن‌را به انسان ارزانی داشت تا انسان بتواند

  • أسلم مولی عبدالله بن عمرو
    1881 شخصیت‌ها

    بر اساس گزارش منابع کهن، یکی از شهدای کربلا و یاران امام حسین(ع) فردی به نام أس

  • أصحاب الأیکة
    4517 سرفصل‌های قرآنی

    «اصحاب الایکه» مردمانی ظالم و ستم‌کار و معاصر شعيب پیامبر(ع) بودند که أصحاب الرسّ

    2856 سرفصل‌های قرآنی

    در این‌که «اصحاب الرس» چه کسانی بودند و در کدام برهه از تاریخ و در چه سرزمینی زندگی می‌کردند، میان مفسران اختلاف دیدگاه وجود دارد؛ این اختلاف از آن‌جا ناشی می‌شود که أصحاب القریة

    3355 سرفصل‌های قرآنی

    در آیه 13 سوره یاسین از گروهی با نام «أصحاب القریة» یاد شده است که بر اساس برخی گزارش‌ها، مردم منطقه‌ای بودند که به دنبال مخالفت با فرستادگان

  • أصحاب المشأمة
    1125 سرفصل‌های قرآنی

    رجوع کنید: «اصحاب شمال».

  • أصحاب المیمنة
    1155 سرفصل‌های قرآنی

    رجوع کنید: «اصحاب یمین».

  • أمهات المؤمنین (أزواج النبي، أم المؤمنین، همسران پیامبر)
    7768 سرفصل‌های قرآنی

    «ام المؤمنین»؛ یعنی مادر مؤمنان. این اصطلاح اوّلین بار در زمان پیامبر اسلام(ص) با نازل شدن آیۀ ششم سورۀ احزاب دربارۀ همسران آن‌حضرت رایج شده است، زیرا  آن آیه، همسرا

  • أمیة بن سعد طائی
    1618 شخصیت‌ها

    یکی از شهدای کربلا و یاران امام حسین(ع)، امیة بن سعد از قبیله‌‌ی «طی» می‌باشد.

  • إفک ، ماجرای افک
    3145 سرفصل‌های قرآنی

    بر اساس نظر بیشتر مفسران، ماجرای افک در قرآن، ناظر به جاماندن عائشه همسر

  • إیاک أعني و اسمعي یا جاره
    1670 ضرب المثل‌ها
  • باران ، غیث ، مطر
    8800 سرفصل‌های قرآنی

    در قرآن كریم بارها از بارش باران به عنوان یکی از عجائب خلقت و یکی از نعمت‌های الهی یاد شده است. قرآن کریم از باران با عباراتی مختلفی یاد م

  • باروخ
    1944 پیامبران

    در قرآن و روایات، از پیامبری به نام «باروخ» یا «باروح» چیزی ذکر نشده است، اما برخی گزارش‌های تاریخی، حاکی از وجود پیامبری با این نام در میان بنی‌اسرائیل می‌باشد که در زمان ارمیا و حیقوق پیامبر زندگ

  • باطل ، بطلان
    6891 سرفصل‌های قرآنی

    واژۀ «باطل» مقابلِ حق است. باطل به معنای ناچیز و چیزی است که فاسد شده و حکمی که

  • بخل (بخیل، خسیس، خسّت)
    6291 سرفصل‌های قرآنی

    بخل یکی از ویژگی‌های منفی و رذایل اخلاقی است که در قرآن کریم و دیگر متون دینی بسیار مورد نکوهش قرار گرفته شده و به فردی که دارای این ویژگی باشد، «بخیل» گفته می‌شود. بخل نگهداری چیزی است در جایی كه

  • بدعت
    2379 سرفصل‌های قرآنی
  • برده ، کنیز ، برده‌داری
    8317 اصطلاحات فقهی - اصولی

    «برده» و یا «عبد» به افرادی گفته می‌شد که در زمان‌های گذشته و‌ در جنگ‌ها، طرف‌های درگیر جنگ از سربازان طرف مقابل به عنوان اسیر و غنیمت جنگی ‌گرفته و یا افرادی آنان ر

  • برزخ
    12550 سرفصل‌های قرآنی

    «برزخ» در لغت به معنای  حائل و واسط میان دو چیز است و در فرهنگ دینی به معنای زیست انسان‌ها میان دو مبدأ و مقصد حیات انسانی، یعنی دنیا و قیامت است. انسان‌ها پس از مرگ

  • برکت ، مبارک ، تبریک
    7532 سرفصل‌های قرآنی

    لغت‌شناسان و مفسّران قرآن کریم در مجموع با تعابیر مختلف، برکت را به معنای خیر، خوبی و فایده‌ای ثابت و پایدار معنا کرده‌اند؛ مانند این‌که م

  • برهان
    2725 سرفصل‌های قرآنی

    برهان، ثابت کننده‌ی حقانیت امور به طور قطع و یقین است. این کلمه، واژه‌ای عربی است که در مورد ریشه‌ی آن میان لغت‌شناسان اختلاف است، ولی بعی

  • برهان اسد و اخصر
    1746 اصطلاحات فلسفی

    يكى از براهين ابطال تسلسل در وجود، و از براهین اثبات واجب الوجود، برهان اسد و اخصر است. «اَسدّ» به معنای «محکم‌ترین» و «اخصر» به معنای «کو

  • برهان افتراض
    1002 اصطلاحات منطقی

    برهان افتراض، یا قیاس افتراض، یا دلیل افتراض، يكی از روش‌هـای منطـقی اسـت که در موارد متعددی به کار می‌رود؛ یکی از کاربردهای آن، اثبات برخی از اقسام شکل دوم و سوم قیاس است.

    از نظر منطقی‌ها،

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

  • چرا زن نمی‌تواند مرجع تقلید و قاضی باشد؟
    73146 اجتهاد و مرجعیت در اسلام 1387/04/03
    دانشمندان و متخصّصان دینی درباره‌ موضوعاتی؛ مانند مرجع تقلید، یا قاضی شدن زن و بعضی از عناوین دیگر، اختلاف نظر دارند. این امور جزو مسلّمات و ضروریات دینی به شمار نمی‌آید. کسانی که می‌گویند زنان مرجع تقلید یا قاضی نمی‌شوند، به ادله‌ای؛ نظیر روایات و اجماع، تمسک کرده‌اند ...
  • چرا خداوند در مقابل درخواست رؤیت خدا توسط یهودیان، آنها را مجازات کرد؟
    8592 تفسیر 1392/01/26
    آنچه باید در این‌جا مورد دقت قرار گیرد، این عبارت در آیه است: « فَأَخَذَتْهُمُ الصَّاعِقَةُ بِظُلْمِهِمْ». باء در «بظلمهم» معنای سببیت بوده و متعلق به «اخذتهم» است و معنا این‌گونه می‌شود که آنها را به جهت ستمی که روا داشته­‌اند، با صاعقه مجازات می‌کنیم. این عبارت نمایان‌گر ...
  • با در نظرگرفتن جمیع جوانب و مصالح، آیا ارجح نیست که مقام رهبری در قانون جمهوری اسلامی ایران دارای یک زمان و دوره مشخص باشد؟
    8512 System 1389/04/16
    دائمی بودن رهبری در ایران ناشی از رأی مردم به قانون اساسی بوده و دلیلی نیز وجود ندارد که در صورت از دست ندادن شرایط، زمان آن را محدود کرد. فساد موجود در حکومت ها بیشتر ناشی از خلق و خوی حاکمان ...
  • با توجه به آیات 103 و 104 سوره کهف، راه تشخیص کار نیک از بد و ناپسند چیست؟
    24104 تفسیر 1389/05/13
    آیات شریفه، به معرفى زیانکارترین انسان ها و بدبخت‏ترین افراد بشر مى‏پردازد. زیان واقعى و خسران مضاعف آنجا است که انسان سرمایه‏هاى مادى و معنوى خویش را در یک مسیر غلط و انحرافى از دست دهد و گمان کند کار خوبى کرده است، نه از این کوشش ها ...
  • آیا در اسلام، مسئله ای به نام وضوی ارتماسی داریم؟
    11356 Laws and Jurisprudence 1391/07/03
    وضوى ارتماسى آن است که انسان صورت و دستها را به قصد وضو با مراعات شستن از بالا به پایین در آب فرو برد؛ اما براى این که مسح سر و پاها با آب وضو باشد، باید در شستن ارتماسى دستها، قصد شستن وضویى، هنگام بیرون آوردن ...
  • زنان عقیمی که بچه‌دار نمی‌شوند از دیدگاه قرآن چه جایگاهی دارند؟
    24597 تفسیر 1395/08/04
    گرچه پروردگار صلاح دیده برخی مردان و زنان، عقیم باشند[1] اما عقیم بودن و بچه‌دار نشدن به تنهایی نقصی معنوی - نه برای مردان و نه برای بانوان - نبوده و از مقام و ارزش انسانی هیچ کدام از آنها نمی‌کاهد. البته می‌شود برای ...
  • آیا در تحقیقات پزشکی، جایز است از جنین سقط شدهٔ انسان استفاده کرد؟
    7682 گوناگون 1393/02/25
    بیشتر فقها تشریح بدن انسان(جنین یا غیر جنین) را جایز نمی‌دانند، اما برخی از مراجع[1] در این‌باره می‌گویند، اگر این‌گونه تحقیقات در راستای کشف مطالب پزشکى جديد و مورد نیاز جامعه و نیز درمان بيمارى‌های تهدید کننده زندگى مردم باشد، جايز است؛ ولى تا ...
  • آیا گزارش غیر‌مسلمان مبنی بر نجاست چیزی که در اختیار اوست، مورد قبول است؟
    8833 اثبات نجاست 1393/02/03
    فقها در این زمینه فرقی بین مسلمان و غیر مسلمان نگذارده و می‌گویند، نجس بودن چیزى از سه راه ثابت مى‌شود، و باید بر آن ترتیب اثر داد: 1. آن که انسان خودش یقین به نجاست پیدا کند. 2. دو نفر عادل و یا حتّى یک نفر گواهى ...
  • معنای استدلال مباشر چیست؟
    19452 قیاس اقترانی و استثنائی 1391/12/06
    در مورد استدلال مباشر آنچه را که برخی از نویسندگان در این‌باره نگاشته‌اند، در این‌جا نقل می‌کنیم: بسیاری از منطق‌نگاران معاصر آنچه را در منطق نگاشته‌های پیشین با عنوان «احکام قضایا» یا «نسبت قضایا» مطرح بوده، قسمی از استدلال برشمرد‌ه‌اند و نام‌هایی؛ همچون استدلال «مباشر»، «بی‌واسطه» و «بسیط» ...
  • محدوده حرم مکه چقدر است؟
    9600 گوناگون 1396/10/23
    ابتدا باید دید منظور از حرم مکه چیست، آیا مراد، مسجد الحرام است؟ یا منطقه‌ای که زائرین خانه‌ی خدا بدون احرام، حق ورود به آن‌را ندارند و ورود کفار نیز به لحاظ شرعی در آن ممنوع است؟ در صورت نخست، پاسخ آن است که هر مکانی که در ...

پربازدیدترین ها